Kalemegdan

Park Kalemegdan
Položaj
Mesto	Beograd
Opština	Stari grad
Država	Srbija
Koordinate	44° 49′ 26″ S; 20° 27′ 07″ I / 44.823847062132046° S; 20.451823720698922° I
Karakteristike
Površina	57 ha
Širina	730m km
Dužina	950m km
Tip parka	gradski park
Zaštita i posećenost
Kategorija zaštite	Značajno prirodno dobro
Godina zaštite	1983.
Staratelj	JKP „Zelenilo Beograd“
Godina izgradnje	1890.
Ostalo

Kalemegdan je najveći beogradski park. Istovremeno je najznačajniji kulturno-istorijski kompleks, u kojem dominira Beogradska tvrđava iznad ušća Save u Dunav. Naziv Kalemegdan odnosi se samo na prostorni plato oko tvrđave koji je osamdesetih godina 19. veka pretvoren u park .^[2] Plato je, dok je tvrđava bila glavno vojno uporište Beograda, služio da se neprijatelj osmotri i sačeka za borbu. Njegovo ime potiče od turskih reči kale („tvrđava“) i megdan („bojište“). Turci su Kalemegdan nazivali i Fićir-bajir što znači „breg za razmišljanje“.^[3]

Istorija

Preuređivanje u park otpočelo je, posle predaje tvrđave Srbima (1867), po naređenju kneza Mihaila Obrenovića. Idejne skice za uređenje Kalemegdana napravio je prvi beogradski urbanista Emilijan Josimović. Zelenilo je zasađeno između 1873. i 1875. godine, kada je Beogradskom tvrđavom komandovao pukovnik Dragutin Žabarac, nekadašnji prvi ađutant kneza Mihaila Obrenovića.

Plansko uređivanje Kalemegdana je počelo 1890. godine. Tada je vojska predala park Beogradskoj opštini. Ondašnji predsednik opštine Nikola Pašić odobrio je prvi kredit za uređivanje Kalemegdana od 10.000 tadašnjih dinara. Godine 1905, pristupilo se proširivanju parka, uređivanjem Malog Kalemegdana, koji se prostirao od paviljona "Cvijeta Zuzorić" do Zoološkog vrta.

Pre Prvog svetskog rata Kalemegdanski park završavao se na mestu gde su sada kamene stepenice (vode prema donjoj terasi). Zemljište iza ovih stepenica bilo je sve do 1929. potpuno neuređeno i obraslo korovom. Posle 1931. parkovske površine proširene su i na Gornji grad. Na Malom Kalemegdanu se nalazila jedna vrsta vašara, sa "ringlšpilom" i šatrama sa zabavnim sadržajima.^[4] U parku je postavljeno više spomenika poznatim kulturnim i javnim radnicima. Na Kalemegdanu se nalaze Vojni muzej, Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić“, Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, Zoološki vrt, Rimski bunar, dečji zabavni park, Grobnica narodnih heroja, veći broj sportskih igrališta i ugostiteljskih objekata i Prirodnjački muzej.

U septembru 2010. na Kalemegdanu u zahvalnost narodu Japana otkrivena je Japanska česma.

Galerija

Deo Kalemegdana zimi
Savsko šetalište
Spomenik zahvalnosti Francuskoj
Pobednik
Pobednik
Detalj sa Kalemegdana
Pogled sa tvrđave
Šetalište u bedemima
Maketa grada Despota Stefana Lazarevića iz 1405.
Kapela Svete Petke
Karađorđev top
Crkva Ružica
Zgrada topolivnice i vojne kuhinje
spomen-tabla odbrani Beograda 1456. koju je vodio Janoš Hunjadi
Savsko šetalište

Vidi još

Reference

^ Milanović, H. (2008): Zaštićena prirodna dobra Beograda - Zapis 2008. monografija, Grad Beograd sekretarijat za zaštitu životne sredine, Zavod za zaštitu prirode Srbije
^ Istorija Beogradske tvrđave - JP Beogradska tvrđava
^ Kalemegdan Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. jul 2015) - BG-Info.org
^ "Politika", 18. dec. 1922, str. 7

Spoljašnje veze

Kalemegdan Kompletan vodič kroz Srbiju
Kalemegdan Virtuelna šetnja Kalemegdanom

[1] Milanović, H. (2008): Zaštićena prirodna dobra Beograda - Zapis 2008. monografija, Grad Beograd sekretarijat za zaštitu životne sredine, Zavod za zaštitu prirode Srbije

[2] Istorija Beogradske tvrđave - JP Beogradska tvrđava

[3] Kalemegdan Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. jul 2015) - BG-Info.org

[4] "Politika", 18. dec. 1922, str. 7

[2]

[3]

[1]

[4]