Kazimir I Obnovitelj
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Kazimir I Obnovitelj (Krakov, 25. jul 1016. — Poznanj, 28. novembar 1058) bio je knez Poljske iz dinastije Pjastova. Vladao je od 1040. godine do svoje smrti.
Kazimir I Obnovitelj | |
---|---|
Lični podaci | |
Puno ime | Kazimir I Pjast |
Datum rođenja | 25. jul 1016. |
Mesto rođenja | Krakov, Kraljevstvo Poljska |
Datum smrti | 28. novembar 1058.42 god.) ( |
Mesto smrti | Poznanj, Kraljevstvo Poljska |
Grob | katedrala u Poznanju |
Porodica | |
Supružnik | Marija Dobronjega |
Potomstvo | Boleslav II Smeli, Vladislav I Herman, Mješko Kazimirović, Svjatoslava Poljska |
Roditelji | Mješko II Pjast Ričeza od Lotaringije |
Dinastija | Pjastovi |
knez Poljske | |
Period | 1040—1058. |
Prethodnik | Mješko II Pjast |
Naslednik | Boleslav II Smeli |
Detinjstvo i mladost
urediKazimir je bio jedini sin Mješka II Pjasta i njegove žene Rikse od Lotaringije. O njegovom ranom životu malo se zna. Detinjstvo je, najverovatnije, proveo na kraljevskom dvoru u Gnjeznu. Kako bi stekao odgovarajuće obrazovanje, Kazimir je 1026. godine poslat u manastir. Prema nekim izvorima, koje moderni istoričari nisu potvrdili, u mladosti je želeo da postane monah. U svakom slučaju Kazimir je 1031. godine zauvek napustio crkvu.
Egzil
urediKazimirov otac, Mješko, krunisan je 1025. godine za kralja Poljske nakon smrti svoga oca Boleslava I. Njegov dolazak na vlast doveo je do nezadovoljstva plemstva koje se plašilo jake centralizovane uprave kakva je postojala u vreme vladavine njegovog oca. Iskoristivši takvo stanje, Mješkova braća Bezprim i Oto organizuju pobunu protiv njega i postavši saveznici svetorimskog cara Konrada II čije su snage napale Poljsku. Mješko je prisiljen da abdicira 1031. godine.
Mješko je umro 1034. godine. U to vreme je Kazimir boravio u Nemačkoj na dvoru svoga ujaka Hermana II, arhiepiskopa Kelna. Godine 1037. Kazimir se vratio u Poljsku gde je pokušao da preuzme tron. To je izazvalo reakciju barona koji su prisilili Kazimira i njegovu majku da napuste Poljsku i sklone se u Saksoniju. Sledeće godine Kazimir je ponovo pokušao da preuzme presto, ali je i ovaj pokušaj završen neuspehom te je primoran ponovo da beži. Ovoga puta, Kazimir i Riska su pobegli u Ugarsko kraljevstvo. Tamo je utamničen od strane Stefana I, a majka je prisiljena da se zamonaši. U manastiru je i umrla (1063).
Prilike u Poljskoj
urediCentralna Poljska bila je u rukama Bezprima Pjasta. Distrikt Velikopoljska pobunio se protiv plemstva i katoličkog sveštenstva. Pobuna je trajala nekoliko godina. Distrikt Masovija se takođe otrgao od ostatka Poljske pod vođstvom Miclava. Slična situacija se odigrala i u Pomeraniji. Koristeći takvo stanje, Bratislav I Češki napada Poljsku i teško je pustoši otimajući joj deo teritorije.
Dolazak na vlast
urediGodine 1039. Kazimir odlazi u Nemačku gde dobija finansijsku i vojnu podršku od svoga rođaka, svetorimskog cara Henrika III. Kazimirovu vojnu silu činilo je 1000 teško naoružanih pešaka. Takođe, Kazimir je sklopio savez i sa Jaroslavom Mudrim, vladarem Kijevske Rusije, sa čijom se sestrom Marijom oženio. Zahvaljujući svojim novim saveznicima, Kazimir je uspeo da povrati najveći deo Poljske. Bratislav je poražen i prisiljen na mir u Regensburgu (1042) kojim je izgubio sve teritorije osvojene od Poljske sem Šlezije. Istovremeno, Kazimir je stavio tačku na unutrašnje sukobe u Poljskoj. Stekao je epitet "Obnovitelj".
Vladavina
urediUčvrstivši se na vlasti, Kazimir je odabrao novu prestonicu. Bio je to Krakov, jedini veliki grad relativno netaknut građanskim ratom. Godine 1047. Kazimir je, uz podršku svog saveznika u Kijevu, započeo rat protiv Masovije. Miclav je poražen, a njegova zemlja priključena Poljskoj. Kazimir je obnovi biskupiju u Krakovu i Vroclavu podižući novu katedralu - Vavelska katedrala. Kazimirova vladavina označava i početak uvođenja feudalizma u Poljsku. Svojim ratnicima poklanjao je zemlju i tako ih, postepeno, transformisao u srednjovekovne vitezove.
Brak i porodica
urediKazimir je bio oženjen Marijom Dobronjega, ćerkom kijevskog kneza Vladimira I Velikog. Imali su petoro dece:
- Boleslav II Smeli (oko 1043 - 2/3. april 1082/3)
- Vladislav I Herman (oko 1044 - 4. jun 1102)
- Mješko Kazimirović (16. april 1045 - 28. januar 1065)
- Oto (oko 1046-1048)
- Svjatoslava Poljska (oko 1048 - 1. septembar 1126)
Porodično stablo
uredi16. Sjemomisl | ||||||||||||||||
8. Mješko I Pjast | ||||||||||||||||
17. Gorka | ||||||||||||||||
4. Boleslav I Hrabri | ||||||||||||||||
18. Boleslav I Pšemisl | ||||||||||||||||
9. Dubravka od Češke | ||||||||||||||||
19. Bjagota | ||||||||||||||||
2. Mješko II Pjast | ||||||||||||||||
20. (perhaps) Tugumir | ||||||||||||||||
10. Dobromir of Lusatia | ||||||||||||||||
5. Emnilda od Lužica | ||||||||||||||||
1. Kazimir I Obnovitelj | ||||||||||||||||
24. Erenfried II | ||||||||||||||||
12. Herman I, Count Palatine of Lotharingia | ||||||||||||||||
25. Richwara of Zulpichgau | ||||||||||||||||
6. Eco, grof Lotaringije | ||||||||||||||||
26. Hucbald II von Dillingen | ||||||||||||||||
13. Heylwig von Dillingen | ||||||||||||||||
27. Dietbirg of Swabia | ||||||||||||||||
3. Riksa od Lotaringije | ||||||||||||||||
28. Oton I, car Svetog rimskog carstva | ||||||||||||||||
14. Oton II, car Svetog rimskog carstva | ||||||||||||||||
29. Adelaida od Italije | ||||||||||||||||
7. Matilda od Nemačke, grofica Lotaringije | ||||||||||||||||
30. (perhaps) Konstantinos Skleros | ||||||||||||||||
15. Teofanija | ||||||||||||||||
31. (perhaps) Sophia Phokaina | ||||||||||||||||
Vidi još
urediIzvori
uredi- Krzysztof Benyskiewicz, Książę Polski Władysław I Herman 1079–1102, Zielona Góra 2010, s. 34.