Zimski sportovi
Zimski sportovi su sportovi koji se igraju zimi.[1] Uglavnom su to razne varijacije skijanja, klizanja i sankanja.[2] Ranije su se ovi sportovi igrali samo u toku zime, ali sa pojavom veštačkog snega i leda došlo je do promene. Zimski sportovi imaju svoja posebna takmičenja kao, na primer Zimske olimpijske igre.
_by_Sandro_Halank%E2%80%930220.jpg)
.jpg)
Veštački led se može koristiti za obezbeđivanje klizališta za klizanje na ledu, hokej na ledu, para hokej na ledu, ringet, brumbol, bendi, rink bendi, rinkbol i spandži u blažoj klimi. Brzo klizanje koristi zamrznutu kružnu stazu od leda, ali u nekim objektima staza je kombinovana u zatvorenom prostoru koji se koristi za sportove koji zahtevaju klizalište ili se koristi samo klizalište. Alternativno, ledeni krst nizbrdo koristi stazu sa različitim nivoima nadmorske visine i kombinacijom krivina. Klizanje na duge staze (poznato i kao „maratonsko klizanje”), kao što je turno klizanje, izvodi se samo na otvorenom i koristi se prirodni led iz zaleđenih jezera, bara i močvara. Turno klizanje povremeno obuhvata brze klizaljke, iako su turne klizaljke češće.
Uobičajeni individualni sportovi uključuju skijaško trčanje, alpsko skijanje, snoubording, skijaške skokove, brzo klizanje, umetničko klizanje, sankanje, skelet, bob, ski orijentiring i motorno sankanje.
Uobičajeni timski sportovi uključuju hokej na ledu, ringet, brumbol (bilo na zatvorenom klizalištu ili na otvorenom klizalištu ili snežnom polju), karling, rinkbol i bendi. Na osnovu broja učesnika, hokej na ledu je najpopularniji zimski timski sport na svetu, a sledi ga bendi.[3]
Zimski sportovi ponekad imaju svoje multi-sportske događaje, kao što su Zimske olimpijske igre[4][5][6] i Zimska univerzijada.[7][8][9][10]
Istorija
urediU prvim danima Olimpijskih igara nije bilo velike razlike između letnjih i zimskih igara. Ova konfuzija je trajala od kasnih 1890-ih do sredine 1900-ih. Tokom tog vremena, neki sportovi koji se smatraju zimskim sportovima i koji se danas izvode tokom zimskih olimpijskih igara, bili su održavani tokom Letnjih olimpijskih igara. Prvobitno se htelo da se svi olimpijski sportovi zadrže u jednom događaju i programu, ali zbog okolinskih zahteva nekih sportova, morali su da budu razdvojeni.[11]
Sneg i led tokom zime omogućili su klizanje kao prevozno sredstvo, korišćenjem sanki, skija i klizaljki. To je takođe dovelo do toga da se u zimskoj sezoni razvijaju različite razonode i sportovi u odnosu na druga doba godine. Prirodno, zimski sportovi su popularniji u zemljama sa dužim zimskim sezonama.
U evropskim Alpima, Sent Moric je postao popularno zimsko odmaralište 1864. godine.[12][13]
Dok se većina zimskih sportova igra napolju, hokej na ledu, brzo klizanje i donekle bendi su se preselili u zatvorene prostore od sredine 20. veka. Zatvorena klizališta sa veštačkim ledom omogućavaju klizanje i hokej u toplim klimama.
Zimski sportovi na otvorenom će verovatno biti ozbiljno pogođeni klimatskim promenama u narednom veku.[14]
Pregled zimskih sportova
uredi- Alpsko skijanje
- Biatlon
- Skijanje preko zemlje
- Slobodno skijanje
- Kajt skijanje
- Mogul skijanje
- Monoskijanje
- Slobodno skijanje ili Nova škola
- Nordijska kombinacija
- Ski streljaštvo
- Skibording
- Skibobing
- Skidžoring
- Skijaški skokovi
- Kajt bording
- Brzo skijanje
- Brzo letenje
- Telemark
- Alpski snoubording
- Snoubord
- Slalom
Motorne sanke
uredi- Slobodan stil
- Rekreacija
- Penjanje uz brdo
Timski sportovi
uredi- Bendi
- Brumbol
- Karling *
- Hokej na ledu *
- Grudvanje
- Ragbi na snegu
- Sinhrono skijanje
Značajni zimski sportski događaji
uredi- Zimske olimpijske igre
- Azijske zimske igre
- Paraolimpijske igre
- Univerzijada
Reference
uredi- ^ „winter sports, noun”. Chambers 21st Century Dictionary. Pristupljeno 22. 2. 2010.
- ^ „Bandy destined for the Olympic Winter Games!”. Arhivirano iz originala 17. 10. 2018. g. Pristupljeno 17. 1. 2018.
- ^ „Bandy destined for the Olympic Winter Games!”. Arhivirano iz originala 17. 10. 2018. g. Pristupljeno 17. 1. 2018.
- ^ „Olympic Charter: Section 23 Languages” (PDF). 8. 8. 2021. str. 53. Arhivirano (PDF) iz originala 14. 5. 2021. g. Pristupljeno 31. 1. 2022.
- ^ „Chamonix 1924 Results”. IOC. Pristupljeno 31. 1. 2022.
- ^ „Chamonix 1924 Military Patrol Men Results”. IOC. Pristupljeno 31. 1. 2022.
- ^ Pavitt, Michael (28. 7. 2020). „FISU finalises naming system for events”. insidethegames.biz. Pristupljeno 19. 4. 2021.
- ^ „Lucerne 2021 Winter Universiade postponed, will not take place in January 2021”. FISU. 31. 8. 2020.
- ^ Morgan, Liam (2020-11-06). „Lucerne 2021 Winter Universiade rescheduled for December”. insidethegames.biz. Pristupljeno 2020-11-26.
- ^ „Omicron forces student winter games to cancel”. SwissInfo. 29. 11. 2021.
- ^ Martínková, Irena; Parry, Jim (2020-11-27). „Olympic Winter Games, 'Cold Sports', and Inclusive Values”. The International Journal of the History of Sport. 37 (13): 1236—1251. ISSN 0952-3367. doi:10.1080/09523367.2020.1860942.
- ^ Potter, Everett (21. 11. 2019). „St Moritz, The Birthplace Of Winter Sports”. Forbes. Pristupljeno 4. 3. 2022. „You can make a strong case that the origins of modern winter sports lie here, starting in the 1860’s with hotelier Johannes Badrutt, who welcomed a steady stream of well-heeled British guests to his small Kulm Hotel.”
- ^ Cocking, Ben (2020). Travel Journalism and Travel Media: Identities, Places and Imaginings. Springer Nature. str. 9. ISBN 9781137599087. „The launching of the Cook excursions in Britain (1841), the appearance of the first Baedekker guide (1843), the inauguration of a winter "season" in Saint Moritz (1864), the creation of Yellowstone (1877): these were the important markers of its growth path [mass tourism].”
- ^ Climate Change and Winter Sports: Environmental and Economic Threats
Literatura
uredi- Syers, Edgar; Syers, Madge (eds.) (1908) The Book of Winter Sports London: Edward Arnold OCLC 4531800
- Dier, J. C. (ed.) (1912) The Book of Winter Sports, an attempt to catch the spirit of the keen joys of the winter season The Macmillan Company
- Jessup, Elon Huntington (1923) Snow and ice sports: a winter manual E. P. Dutton & Co.
- Cereghini, Mario (1955) Five Thousand Years of Winter Sports Edizioni del Milione
- Liebers, Arthur (1971) The Complete Book of Winter Sports NY: Coward, McCann & Geoghegan
- Abraham, Horst; Campbell, Stu (septembar 1978). Developing Skills for Skiing: Part 1 (na jeziku: engleski). Skiing. str. 149.
- Augustyn, Adam (29. 12. 2021). „Sondre Norheim, Norwegian athlete and inventor”. Encyclopedia Britannica [EB]. the Editors of EB. Pristupljeno 29. 12. 2021.
- Pfeiffer, Doug (januar 1969). „Instruction Corner—Back to Basics: Edge Control”. Skiing. Chicago: Ziff-Davis. 20 (4): 94. ISSN 0037-6264. Pristupljeno 6. 11. 2016.
- Lund, Morten (septembar 2007). Norway: How it all started (na jeziku: engleski). International Skiing History Association. str. 8—9.
- Lundin, John W. (2020). Skiing Sun Valley : a history from Union Pacific to the Holdings. Charleston, SC: History Press. str. 361. ISBN 978-1-4396-7175-7. OCLC 1223026412.
- Fry, John (2017). Story of Modern Skiing. University Press of New England. str. 93—111. ISBN 978-1-5126-0156-5. OCLC 975025785.
- Hall, Johanna (zima 1997). „All Mixed Up? How to Make Sense of the Multi-Shaped Lesson”. PSIA.org. Arhivirano iz originala 11. 4. 2003. g. Pristupljeno 14. 12. 2013.
- Bjaaland, Olav S. (1966). Den moderne skiidrott hundre år: 1866-1966. Oslo.
- Vaage, Jakob (1979). Skienes verden. Oslo, Norway: Hjemmenes forlag i samarbeid med Foreningen til ski-idrettens fremme. ISBN 8270061689.
- Holm, Arild, ur. (1980). Alpin skisport: utfor, slalåm, storslalåm. Sport og fritid. Oslo, Norway: Teknologisk Forlag. ISBN 8251201942. Pristupljeno 29. 12. 2021.
- Hem, Olav (1996). Idrettsordboka: norsk-engelsk/engelsk-norsk ordbok for vinteridretter. Oslo: Universitetsforlaget. ISBN 8200227758.
- „Physics of Skiing”. Pristupljeno 2009-01-15.
- „Basics Of The Carved Turn”. Weekend Warriors Guides. Arhivirano iz originala 2009-04-22. g. Pristupljeno 2009-01-15.
- „Carving”.
- „Carving”. Arhivirano iz originala 2012-02-04. g.
- PSIA Standards Committee (jun 2014). „Cross Country Certification Standards 2014” (PDF). Professional Ski Instructors of America. Pristupljeno 2014-10-22.
- Sailer, Toni (1987). Junior Ski School (na jeziku: engleski). J. Wotton. str. 44—6. ISBN 978-0-9512768-0-8.
- Mitchell, David P. (2018-07-19). Skiing Made Easy: Complete beginner to parallel turns (na jeziku: engleski). str. 30.
- Boys' Life (na jeziku: engleski). Boy Scouts of America, Inc. februar 1967. str. 50.
- Heller, Mark F.; Godlington, Douglas (1979). The Complete Skiing Handbook (na jeziku: engleski). Mayflower Books. str. 76—80. ISBN 978-0-8317-1670-7.
- Iselin, Fred; Spectorsky, I. A. (1971-10-15). Invitation to Modern Skiing (na jeziku: engleski). Touchstone. str. 61, 78, 81. ISBN 978-0-671-21046-5.
- Wickham, Kenneth G. (1968). Basic Cold Weather Manual (na jeziku: engleski). United States Army. str. 87—89.
- Struthers, Cathy (2005-12-23). Skiing and Snowboarding: 52 brilliant ideas for fun on the slopes (na jeziku: engleski). Infinite Ideas. str. 99—101. ISBN 978-1-908189-67-7.
- Witherell, Warren (1988). How the Racers Ski (na jeziku: engleski). W. W. Norton & Company. str. 114—8. ISBN 978-0-393-30344-5.
- Warren, Jerry (februar 1979). Put the Pressure (na jeziku: engleski). Ski Magazine. str. 61.
- Wright, Jerimiah Ernest Bamford (1958). The Technique of Mountaineering: A Handbook of Established Methods (na jeziku: engleski). Mountaineering Association. str. 142.
- Lund, Morten (januar 1975). Five Mistakes that Keep You from Enjoying Steep Slopes (na jeziku: engleski). Ski Magazine. str. 58—62.
- Achard, Michel (2011). La Connaissance du Ski en France Avant 1890: approche bibliographique, 16e-19e siècle. ISBN 9782950411242. Le Bassat: Achard. [in French]
- Allen, E.; John, B. (2011). Historical Dictionary of Skiing. Scarecrow Press. str. 7. ISBN 978-0-8108-6802-1.
- Dresbeck, LeRoy J. (oktobar 1967). „The ski: its history and historiography”. Technology and Culture. 8 (4): 467—79 + fig. 1—3. ISSN 0040-165X. JSTOR 3102114. doi:10.2307/3102114.
- Huntford, Roland (2008). Two Planks and a Passion: The Dramatic History of Skiing. ISBN 978-1441134011.
- Allen, E. John B (2007). The Culture and Sport of Skiing: From Antiquity to World War II. Amherst, MA, USA: University of Massachusetts Press. ISBN 9781558496002.
- Weinstock, John M. (2003). Skis and Skiing from the Stone Age to the birth of the sport. Lewiston, NY: E. Mellen. ISBN 9780773467873.
- Engen, Alan (1998). For the Love of Skiing: A Visual History. ISBN 0879058676.
- Lund, Morten (1996) "A Short History of Alpine Skiing" International Skiing History Association
- Lund, Allen; Fry, Masia; et al. (1993). „Skiing History”. Skiing History. International Skiing History Association. ISSN 1082-2895.
- Flower, Raymond (1976). The history of skiing and other winter sports. Methuen Incorporated. ISBN 0-458-92780-5. Toronto; New York: Methuen Inc.
- Dudley, Charles M (1935). 60 Centuries of Skiing. Brattleboro, VT, USA: Stephen Daye Press
- Lunn, Arnold (1927). A History of Skiing. London: Oxford University Press
- „Chengdu 2021 FISU World University Games postponed to 2022”. www.fisu.net. 31. 3. 2021. Pristupljeno 2. 4. 2021.
- „FISU suspends Yekaterinburg hosting rights for 2023 World University Games”.
- „FISU World University Summer Games (Universiade)”.
Spoljašnje veze
uredi
Mediji vezani za članak Zimski sportovi na Vikimedijinoj ostavi- „Winter Sports: Sport guides”. BBC Online. 20. 2. 2010. Pristupljeno 22. 2. 2010.
