Zanzibar (grad)

Zanzibar (svah. Zanzibar) je najveći grad Zanzibarskog arhipelaga i glavni grad Zanzibara, dela države Tanzanije u istočnoj Africi. Administrativno, grad se nalazi u administrativnom regionu Zapadni Zanzibar. Godine 2002. brojao je 205.870 stanovnika, čime je bio 6. grad po brojnosti u Tanzaniji.

Zanzibar Zanzibar
Administrativni podaci
Država	Tanzanija
Regija	Zapadni Zanzibar
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2002.	205.870
Aglomeracija	689.000
Geografske karakteristike
Koordinate	6° 09′ J; 39° 12′ I
Vremenska zona	UTC+3
Zanzibar Zanzibar na karti Tanzanije

Zanzibar se sastoji od dva dela koja su tradicionalno bila podeljena potokom, a danas velikom ulicom Creek Road:

• Stari deo, „Kameni grad“ (svahili: Mji Mkongwe) istorijsko je središte grada i nekadašnja prestonica Zanzibarskog sultanata, koji je od 2000. godine upisan na UNESKO-vu listu mesta Svetske baštine zbog svoje arhitekture i jedinstvene kulture.
• Ng'ambo (svahili za „Druga strana") noviji je i mnogo veći deo grada koji je nastao nakon Zanzibarske revolucije 1964. godine i uglavnom ga čine stambene i poslovne zgrade, kao npr. kvart Mičenzani.

Istorija

Grad Zanzibar se nalazi na zapadnom delu ostrva Zanzibar i nekada je bio seosko naselje i luka pod upravom Omana. Tu su nastale prve kamene građevine oko 1830. godine, a sultan Said ibn Sultan je 1840. godine premestio svoju prestonicu iz Maskata u Kameni grad Zanzibara. Nakon borbe za presto, Zanzibar i Oman su se podelili 1861. godine i Zanzibar je postao prestonica Zanzibarskog sultanata. To prosperitetno središte trgovine začina, ali i robljem, u 19. veku imalo je dobre odnose s Britancima, ali i Omanom, Persijom i Indijom.

Zanzibar je ostao glavni grad ostrva tokom kolonijalnog doba pod britanskom upravom (od 1890), ali su ga prestigli Mombasa i Dar es Salam.

Zanzibarskom revolucijom 1964. godine uklonjen je sultan, a socijalistička vlada Afro-širazi stranke (ASP) je proterala neke arapske i indijske stanovnike s ostrva. Kad su se Tanganjika i Zanzibar ujedinili u Republiku Tanzaniju, Zanzibar je zadržao polunezavisnost s lokalnom vladom koja stoluje upravo u Kamenom gradu.

Znamenitosti

Kameni grad Zanzibara s Kuće čuda

Zanzibar Zanzibar
Svetska baština Uneska
Zvanično ime	Kameni grad, Zanzibar
Mesto	Zanzibar grad/zapad, Sultanate of Zanzibar, Mjini District, Tanzanija
Koordinate	6° 10′ J; 39° 12′ I
Kriterijum	kulturna: ii, iii, vi
Referenca	173.
Upis	2000. (24. sednica)
Veb-sajt	http://whc.unesco.org/en/list/173

Kameni grad Zanzibara je važno istorijsko i kulturno središte istočne Afrike zbog svoje arhitekture iz 19. veka koja predstavlja različite uticaje, od autohtone obalne svahili kulture, do mešavine mavarske, arapske, persijske, indijske i evropske umetnosti.

Kameni grad se odlikuje lavirintom ulica s kućama, trgovinama, bazarima i džamijama, koje su većinom preuske za automobilski saobraćaj. Kuće na rivi su veće i pravilnijih oblika, a ime mu potiče od upotrebe crvenkastog koralnog kamena za gradnju. Tradicionalne kuće imaju dugu crvenkastu klupu uz spoljno pročelje (baraza) koje su sužilile kao prag za vreme kišne sezone, ali i kao mesto odmora i druženja. Takođe, kuće imaju verande odvojene od dvorišta drvenim balustradama, a najznamenitija su njihova raskošno izrezbarena drvena vrata i to u dva stila: indijski, s polukružnim vrhom, i kvadratna omanskog stila. Njihovi reljefi su obično islamski motivi, ali se mogu naći i indijski lotusi koji simbolizuju bogatstvo. Oko 80% od 1709 starih kuća su u lošem stanju zbog propadanja poroznog koralnog kamena.

Od istorijskih građevina tu su:

• Kuća čuda (Beit-al-Ajaib) na obali, iz 1883. godine - najpoznatija zanzibarska kuća i bila je sedište stranke ASP tokom revolucije, a danas je deo Svahili muzeja
• Stara tvrđava (Ngome Kongwe) iz 17. veka - nadovezuje se na Kuću čuda i bila je omanska tvrđava kvadratnog oblika, a danas je kulturni centar s trgovinama, radionicama i malenom arenom sa svakodnevnim plesnim i muzičkim predstavama
• Stara ambulanta (Ithnashiri Dispensaru) - najukrašenija zgrada u gradu s neoklasičnim štuko ukrasima, a u periodu 1887-1894. služila je kao bolnica za siromašne
• Sultanova palata (Beit el-Sahle) iz 19. veka - danas muzej Zanzibara
• Anglikanska katedrala Hristove Crkve - delo Edvarda Stirea, trećeg biskupa Zanzibara, a nalazi se ispred najvećeg trga gde se obavljala trgovina robovima. Danas je uz nju Muzej robovlasništva i spomenik robovima
• Katolička katedrala sv. Josipa - delo francuskih misionara 1883.1897 godine i ima dva masivna zvonika
• Persijsko kupatilo Hamamni - kompleks koji su izgradili arhitekti iz Širaza krajem 19. veka, a zatvoren je 1920. godine

Danas su ove građevine glavna turistička atrakcija Tanzanije i gradska privreda uveliko zavisi od turizma.

• 
  Kuća čuda
• 
  Atrijum kuće čuda
• 
  Panorama Kamenog grada sa Kuće čuda
• 
  Stara ambulanta
• 
  Tvrđava Zanzibar
• 
  Sultanova palata
• 
  Anglikanska katedrala
• 
  Crkva Svetog Josipa
• 
  Tradiocionalna drvena vrata
• 
  Omanska i indijska drvena vrata