Zabat

Zabat ili kalkan je trouglasti deo dvovodnog krova koji prekriva prednju i zadnju stranu. Pod tim pojmom se podrazumeva i cela zidna površina iznad koje je ovaj deo. U terminologiji majstora još se za ovo upotrebljavaju izrazi „kibla“ i „kalkan“. Drugačije se još ovaj elemenat zove timpanon. U grčkoj arhitekturi kod dorskih građevina najčešće postoji reljef a kod jonskih je obavezan. U srednjovekovnoj arhitekturi to je deo portala između nadvratnika i luka koji se još zove i luneta, koja nastaje da se pomoću luka rastereti ravni nosač prebačen preko određenog otvora; u tom smislu ona je identična sa timpanonom. Lunete su u srednjovekovnoj arhitekturi i posebno u romanici bile osnovne površine na kojima su se razvijali figurativni prikazi. U renesansi se ovaj oblik (timpanona) upotrebljava takođe iznad portala, a njegova logična funkcija da odvodi vodu je u baroku narušena smeštanjem skulpture u vrh timpanona — u smislu bogatog ukrašavanja portala u baroknom stilu i narušavanja logike koja je postojala u grčkoj umetnosti.

Rekonstrukcija zapadnog zabata na Partenonu