Darko Marušič
Darko Marušič Blaž (Lukovica, kod Domžale, 6. decembar 1919 — Lokovec, 17. novembar 1943) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
darko marušič | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | 6. decembar 1919. |
Mesto rođenja | Lukovica, kod Domžale, Kraljevina SHS |
Datum smrti | 17. novembar 1943.23 god.) ( |
Mesto smrti | Lokovec, Italijanska Socijalna Republika |
Profesija | bravarski radnik |
Delovanje | |
Član KPJ od | 1940. |
Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
Heroj | |
Narodni heroj od | 14. decembra 1949. |
Biografija
urediRođen je 6. decembra 1919. godine u Lukovica, kod Domžale, u blizini Ljubljane. Godine 1921. njegovog porodica se preselila na Slovenačko primorje, odakle su rodom bili njegovi roditelji. Borba za bolji život odvela ih je u pečalbu u Brazil, ali su se 1925. ponovo vratili u primorje, u Opatje Selo, gde je pohađao osnovnu školu. Ovo mesto tada se nalazilo u sastavu Kraljevine Italije, a kako je tadašnji fašistički režim Benita Musolinija sve više vršio teror nad Slovencima, njegova porodica se 1931. vratila u Kraljevinu Jugoslaviju i ponovo naselila u Ljubljani.[1]
Darko je sa odličnim uspehom završio Građansku školu u Ljubani, ali pošto nije imao sredstava za dalje školovanje, otišao je na izučavanje mašinsko-bravarskog zanata. Potom se zaposlio u fabrici Unitas, gde je se kao mladi radnik upoznao sa revolucionarnim radničkim pokretom. Kako je u fabrici postojala partijska organizacija tada ilegalne Komunističke partije, krajem 1938. postao je član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ).[2]
Kao aktivan omladinac, 1940. bio je primljen u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Učestvovao je u svim partijskim akcijama, a posebno u akcijama za odbranu zemlje, koje su se odvijale neposredno pred početak Drugog svetskog rata u Jugoslaviji. Nakon Aprilskog rata i okupacije zemlje, 1941. postao je sekretar Rejonskog komiteta SKOJ-a za Šišku i član Okružnog komiteta SKOJ-a za Ljubljanu. Kao skojevski rukovodilac okupljao je mlade antifašiste — studente, učenike i šegrte i uključivao ih organizaciju i davao im zadatke. Organizovao je prikupljanje oružja i druge pomoći za partizane. Njegovom zaslugom omladina iz sela u okolini Ljubljane masovno se uključila u Narodnooslobodilački pokret (NOP), a veliki broj njih je u toku leta 1941. otišao u partizane.[2]
Uporedo sa radom na okupljanju omladine i pomoći za partizane, učestvovao je u akcijama borbene grupe, koju je osnovao u Šiški. Jedna od najpoznatijih akcija, koju je izvela ova grupa bila je uspešan napad na italijansku patrolu jula 1941. u Ljubljani. U jesen 1941. postao je sekretar Okružnog komiteta KPJ za Ljubljanu. Februara 1942. Centralni komitet KP Slovenije mu je, kao sposobnom ilegalcu i dobrom organizatoru, poverilo specijalni zadatak da ode u Trst i tamo radi na organizaciji Narodnooslobodilačkog pokreta među slovenačkim stanovništvom. Ovaj zadatak uspešno je izvršio stvorivši jaku omladinsku organizaciju, koja je dala veliki broj partizanskih boraca.[2]
Nakon hapšenja Oskara Kovačiča, preuzeo je dužnosti na organizovanju Oslobodilačkog fronta i Narodnooslobodilačkog pokreta među radnicima u Trstu i Tržiču. Februara 1943. morao je da zbog policijske potere da napusti Trst, pa je tada politički i vojno delovao u Slovenačkom primorju. Nakon kapitulacije Italije, septembra 1943. Centralni komitet KP Slovenije ga je imenovao za člana Pokrajinskog komiteta KPS za Slovenačko primorje, a Glavni štab NOV i PO Slovenije mu je poverio dužnost zamenika političkog komesara Primorske operativne zone. Bio je sekretar Povereništva Pokrajinskog komiteta SKOJ-a i sekretar Pokrajinskog odbora Oslobodilačkog fronta za Slovenačko primorje.[2]
Početkom oktobra 1943. bio je postavljen za političkog komesara Trideset slovenačke divizije NOVJ. Poginuo je 17. novembra 1943. u borbi sa nemačkom patrolom kod Lokoveca.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije, 14. decembra 1949. godine, proglašen je za narodnog heroja.[3][2][4]
Reference
uredi- ^ Narodni heroji 1 1982, str. 508.
- ^ a b v g d Narodni heroji 1 1982, str. 509.
- ^ „Službeni vesnik Prezidijuma Narodne skupštine FNRJ 1/I” (PDF). www.sistory.si. 1. 7. 1950.
- ^ Zbornik heroja 1957.
Literatura
uredi- Zbornik narodnih heroja Jugoslavije. Beograd: Omladina. 1957. COBISS.SR 50964999
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48700167