Gustav Krklec

Gustav Krklec
Gustav Krklec
	Gustav Krklec 1969. godine
Lični podaci
Datum rođenja	23. jun 1899.
Mesto rođenja	Udbinja, Austrougarska
Datum smrti	30. oktobar 1977. (78 god.)
Mesto smrti	Zagreb, SFRJ
Književni rad
Najvažnija dela	Ljubav ptica; Darovi za bezimenu

Gustav Krklec (Udbinja kraj Karlovca, 23. jun 1899 — Zagreb, 30. oktobar 1977) bio je jugoslovenski i hrvatski književnik.^[1]

Biografija

Gustav Krklec rođen je u mestu Udbinja kraj Karlovca kao prvo dete u porodici Augusta i Hermine Krklec.^[2] Detinjstvo je proveo u Maruševcu, u Hrvatskom zagorju, što je ostavilo trajan trag u njegovom poetskom opusu. Gimnaziju je pohađao u Varaždinu, Zagrebu i na Sušaku, a u Zagrebu je studirao filozofiju.^[1]

U periodu između dva rata radio je različitim zagrebačkim redakcijama. Bio je urednik Nolita u Beogradu od 1929 do 1933. godine.^[1]

Drugi svetski rat zatekao ga je u Beogradu gde je doživeo bombardovanje grada. Zatim se u septembru 1941. preselio u Zemun. U Zemunu je radio kao državni činovnik i sarađivao u ustaškom listu “Graničar” sve do bombardovanja Zemuna, u martu 1944. U tom trenutku bio je predsednik Veslačkog kluba Zemuna.^[3] Nakon toga se sa suprugom Mirjanom nakratko preselio u Slankamen, a kraj rata dočekao je u Samoboru. U septembru 1945. godine u Zagreb je došla i njegova supruga, te je od tada Krklec živeo i radio u Zagrebu sve do smrti.^[4]

Posle rata je bio dugogodišnji urednik u Nakladnom zavodu Hrvatske. Bavio se i novinarstvom. Od 1951. godine je član JAZU.^[1] Posvetio se i pisanju za decu. Objavljivao je pesme u časopisu za decu Radost za koji je bio i jedan od glavnih osnivača.^[4]

Najvažniji deo Krklecovog književnog dela čini poezija. Njegovo antologijsko pesništvo kratkog, neposrednog i jasnog izraza odražava vedrinu i životnu radost, ali i metafizičku teskobu. Pisao je i eseje, kritike, putopise, feljtone i aforizme. Mnogo je prevodio, najviše sa ruskog, nemačkog, ali i sa slovenačkog i češkog jezika. Posebno se ističu njegovi prevodi Puškina, Prešerna, Brehta.^[5] Krklec se bavio i takozvanom dnevnom kritikom. Pod pseudonimom Martin Lipnjak napisao je niz kritičkih zapisa i eseja.^[5]

Gustav Krklec je autor poetskih zbirki «Lirika» (1919), «Srebrna cesta» (1921), «Ljubav ptica» (1926), «Izlet u nebo» (1928). U vreme reakcije i nemačke okupacije u stihovima Krkleca pojavili su se osećaji bezizlaza, brige za sudbinu domovine (zbirke «San pod brezom», 1940, «Darovi za bezimenu», 1942, «Tamnica vremena», 1944). Pobedu nad nacizmom, i socijalno prestrojavanje u FNRJ opevao je u ciklusu stihova «Žubor života» (1955).

Ljudska osećanja, rodni kraj, uloga pesnika u društvu — osnovne su teme poezije Krkleca, u najvećem obimu napisane u vidu soneta.

Njegova poezija za decu sadrži humorističke motive (Telegrafske basne, 1952).

Nagrade

Antunovska nagrada (1944)^[3]
Nagrada Vladimir Nazor za životno delo (1968)
Disova nagrada
Zmajeva nagrada

Dela

Lirika (1919)
Srebrna cesta (1921)
Beskućnici (1921)
Nove pjesme (1923)
Ljubav ptica (1926)
Izlet u nebo (1928)
San pod brezom (1940)
Darovi za bezimenu (1942)
Ranjeni galeb (1942)
Tamnica vremena (1944)
Lica i krajolici (1946)
Pisma Martina Lipnjaka iz provincije (1956)
Telegrafske basne (1952)
Noćno iverje (1960)

Spomen

Povodom stogodišnjice rođenja Gustava Krkleca na pročelju kuće u Maruševcu u kojoj je hrvatski pesnik proveo detinjstvo. Matica hrvatska u Varaždinu i Opština Maruševec postavile su mu spomen-ploču.^[4]
U Varaždinskoj gradskoj biblioteci nalazi se i spomen-soba Gustava Krkleca

Reference

^ ^a ^b ^v ^g Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 401.
^ Matica hrvatska: Ernest Fišer: Uz stotu godišnjicu rođenja Gustava Krkleca. Čudnovati dvostruki život Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. april 2012), preuzeto 28. jula 2012.
^ ^a ^b Tko je tko u NDH: Hrvatska 1941.–1945., Minerva. . Zagreb. 1997. pp. 210-211. ISBN 978-953-6377-03-9.
^ ^a ^b ^v „Na današnji dan – Umro jugoslovenski književnik i pjesnik Gustav Krklec”. yu-nostalgija.com. Arhivirano iz originala 01. 02. 2022. g. Pristupljeno 1. 2. 2022.
^ ^a ^b „Gustav Krklec”. poezijasustine.rs. Pristupljeno 1. 2. 2022.

Spoljašnje veze

Izabrane pesme Gustava Krkleca

[лексикон-1] v ^g Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 401.

[MH-2] Matica hrvatska: Ernest Fišer: Uz stotu godišnjicu rođenja Gustava Krkleca. Čudnovati dvostruki život Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. april 2012), preuzeto 28. jula 2012.

[tko_je_tko-3] Tko je tko u NDH: Hrvatska 1941.–1945., Minerva. . Zagreb. 1997. pp. 210-211. ISBN 978-953-6377-03-9.

[yu-nostalgija.com-4] v „Na današnji dan – Umro jugoslovenski književnik i pjesnik Gustav Krklec”. yu-nostalgija.com. Arhivirano iz originala 01. 02. 2022. g. Pristupljeno 1. 2. 2022.

[poezijasustine.rs-5] „Gustav Krklec”. poezijasustine.rs. Pristupljeno 1. 2. 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]