Geografija Senegala
Senegal je primorska zapadnoafrička država koja se nalazi 14 stepeni severno od ekvatora i 14 stepeni zapadno od nultog meridijana. Ukupna površina zemlje je 196.190 km² od čega je 192.000 km² zemljište a 4.190 km² je voda.
70% stanovništva Senegala živi u primorskom regionu. [1] Budući da je većina stanovništva Senegala na obali, očekuje se da će klimatske promene raseliti veći deo stanovništva.
Fizičke karakteristike
urediSenegal se na zapadu graniči sa severnim Atlantskim okeanom. Na kopnu, najduža granica države je sa Mauritanijom na severu, 813 km granice duž reke Senegal. Na istoku je granica dužine 419 km sa Malijem. Na jugoistoku je Gvineja (330 km granice), a na jugo-jugozapadu je Gvineja Bisao (338 km), obe granice idu duž reke Kazamans. Senegal je jedna od samo nekoliko zemalja koje imaju enklavu unutar svojih granica — mala nacija Gambije u unutrašnjosti, koja ima 740 km granice sa Senegalom.
Gambija prodire na više od 320 km u Senegal, od atlantske obale do centra Senegala duž reke Gambije, koja deli teritoriju Senegala. Ukupno, Senegal ima 2.640 km kopnenih granica i 531 km obale. Senegal polaže pravo na more od 24 nmi (44,4 km; 27,6 mi) susedne zone, a 12 nmi (22,2 km; 13,8 mi) teritorijalnog mora i 370 km (200 nmi; 230 mi) ekskluzivne ekonomske zone. Takođe potražuje 200 nmi (370,4 km; 230,2 mi) kontinentalnog praga, ili do ivice kontinentalne margine.
Još jedna prepoznatljiva i dobro poznata karakteristika zemlje je jezero Retba sa ružičastom vodom, u blizini grada Dakara, koje je jedno od retkih jezera na svetu sa prirodno ružičastom ili crvenkastom vodom.
Najniža tačka u Senegalu je Atlantski okean, na nivou mora. Najviša tačka je greben Baunez koji se nalazi 2,7 km jugoistočno od Nepen Diaka na 648 m. [2]
Klima
urediTropska; vruća, vlažna; kišna sezona (od maja do novembra) ima jake jugoistočne vetrove; i sušna sezona (od decembra do aprila) kojom dominira vreo, suv, harmatan vetar. [3] Dobro definisane suve i vlažne sezone rezultat su severoistočnih zimskih vetrova i jugozapadnih letnjih vetrova. Godišnja količina padavina u Dakaru od oko 600 mm se dešava između juna i oktobra kada maksimalne temperature u proseku iznose 30 °C i minimalne 24,2 °C; maksimalne temperature od decembra do februara u proseku su 25,7 °C i minimalne 18 °C. [4]
Temperature u unutrašnjosti su više nego duž obale (na primer, prosečne dnevne temperature u Kaolaku i Tambakundi za maj su 30 °C odnosno 32,7 °C, u poređenju sa prosečno 23,2 °C u Dakaru, [5] a padavine se znatno povećavaju južnije, preko 1.500 mm godišnje u nekim oblastima. Ekstremi u godišnjim padavinama kreću se od 250 mm na krajnjem severu, do 1800 mm u krajnjim južnim obalnim područjima. U krajnjoj unutrašnjosti zemlje, u regionu Tambakunda, posebno na granici sa Malijem, temperature mogu dostići i do 54 °C.
| Klima Dakar, Senegal (1981–2010) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Apsolutni maksimum, °C (°F) | 39,6 (103,3) |
38,7 (101,7) |
40,4 (104,7) |
38,4 (101,1) |
36,2 (97,2) |
36,6 (97,9) |
36,9 (98,4) |
35,0 (95) |
36,2 (97,2) |
39,3 (102,7) |
40,3 (104,5) |
39,5 (103,1) |
40,4 (104,7) |
| Maksimum, °C (°F) | 25,3 (77,5) |
25,2 (77,4) |
25,4 (77,7) |
25,0 (77) |
26,0 (78,8) |
28,6 (83,5) |
30,0 (86) |
30,3 (86,5) |
30,7 (87,3) |
31,0 (87,8) |
29,8 (85,6) |
27,4 (81,3) |
27,9 (82,2) |
| Minimum, °C (°F) | 18,3 (64,9) |
18,0 (64,4) |
18,5 (65,3) |
19,2 (66,6) |
20,7 (69,3) |
23,5 (74,3) |
25,1 (77,2) |
25,3 (77,5) |
25,2 (77,4) |
25,3 (77,5) |
23,3 (73,9) |
21,0 (69,8) |
22,0 (71,6) |
| Apsolutni minimum, °C (°F) | 11,0 (51,8) |
10,7 (51,3) |
10,9 (51,6) |
14,0 (57,2) |
15,4 (59,7) |
17,0 (62,6) |
17,2 (63) |
20,0 (68) |
20,0 (68) |
17,2 (63) |
17,0 (62,6) |
12,4 (54,3) |
10,7 (51,3) |
| Količina kiše, mm (in) | 1,0 (0,039) |
2,0 (0,079) |
0,3 (0,012) |
0,0 (0) |
0,1 (0,004) |
14,0 (0,551) |
51,0 (2,008) |
154,0 (6,063) |
133,0 (5,236) |
26,0 (1,024) |
9,2 (0,362) |
1,0 (0,039) |
391,6 (15,417) |
| Dani sa kišom | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 0,2 | 0,4 | 3,0 | 8,0 | 15,0 | 12,0 | 4,0 | 1,0 | 1,0 | 47,6 |
| Relativna vlažnost, % | 68 | 74 | 77 | 81 | 81 | 80 | 78 | 81 | 83 | 80 | 72 | 68 | 77 |
| Sunčani sati — mesečni prosek | 244,9 | 245,8 | 276,0 | 288,0 | 291,4 | 252,0 | 232,5 | 223,2 | 219,0 | 257,3 | 249,0 | 238,7 | 3.017,8 |
| Sunčano vreme — mesečni procenti | 70 | 74 | 74 | 74 | 73 | 65 | 58 | 57 | 60 | 70 | 73 | 69 | 68,1 |
| Izvor #1: Pogoda.ru.net[6] | |||||||||||||
| Izvor #2: Spiegel Online Wetter[7] | |||||||||||||
Klimatske promene
urediKlimatske promene u Senegalu će imati širok uticaj na mnoge aspekte života u Senegalu. Klimatske promene će prouzrokovati povećanje prosečnih temperatura u zapadnoj Africi za između 1,5 i 4 °C do sredine veka, u odnosu na 1986–2005.[8] Projekcije padavina ukazuju na ukupno smanjenje padavina i povećanje intenzivnih mega-oluja nad Sahelom.[9][10] Očekuje se da će nivo mora u zapadnoj Africi rasti brže od globalnog proseka.[11][12] Iako Senegal trenutno ne doprinosi globalnoj emisiji gasova staklene bašte, on je jedna od najranjivijih zemalja na klimatske promene.[13][14]
Ekstremna suša utiče na poljoprivredu i uzrokuje nesigurnost u pogledu hrane i posla. Više od 70% stanovništva zaposleno je u poljoprivrednom sektoru. Očekuje se da će porast nivoa mora i rezultirajuća obalna erozija prouzrokovati štetu obalskoj infrastrukturi i raseliti veliki procenat stanovništva koje živi u obalnim područjima. Klimatske promene takođe imaju potencijal da povećaju degradaciju zemljišta koja će verovatno povećati dezertifikaciju u istočnom Senegalu, što će dovesti do širenja Sahare.[15]
Politike i planovi prilagođavanja klimatskim promenama važni su da pomognu Senegalu da se pripremi i prilagodi. Senegal je 2006. godine podneo svoj Nacionalni akcioni program prilagođavanja (NAPA) Okvirnoj konvenciji Ujedinjenih nacija o klimatskim promenama. NAPA identifikuje vodne resurse, poljoprivredu i priobalne zone kao najugroženije sektore u zemlji.[16]
Ekologija
urediSenegal ima niz vegetacionih zona: Sahel, Sahel-Sudan, Sudan (regija), Sudan-Gvineja, tropske kišne šume i gvinejske mangrove. [17] Većinu južnog kraka Kazamansa Svetski fond za divlje životinje klasifikovao je kao deo ekoregiona mozaika gvinejske šume i savane.
Osnovni podaci
urediTeren: uglavnom nizak, valovit, ravnice koje se uzdižu do podnožja brda na jugoistoku.
Prirodni resursi: riba, fosfati, ruda gvožđa
Korišćenje zemljišta:
obradivo zemljište: 19,57%
trajni usevi: 0,28%
ostalo: 80,15% (2011)
Navodnjavano zemljište: 1.197 km² (2003)
Ukupni obnovljivi vodni resursi: 38,8 km³
Prirodne opasnosti: nizije sezonski plavljene; periodične suše
Životna sredina – aktuelna pitanja: populacije divljih životinja ugrožene krivolovom; krčenje šuma; prekomerna ispaša; erozija zemljišta; dezertifikacija; prekomerno pecanje
Senegal je potpisnik nekoliko ugovora o zaštiti životne sredine.
Ekstremne tačke
urediOvo je lista krajnjih tačaka Senegala, tačaka koje su dalje na severu, jugu, istoku ili zapadu od bilo koje druge lokacije.
- Najsevernija tačka – neimenovana lokacija na granici sa Mauritanijom u reci Senegal odmah severozapadno od grada Podor, region Sen Luj
- Najistočnija tačka – neimenovana lokacija na granici sa Malijem u blizini ušća reke Balin-Ko u reku Faleme, region Kedugu
- Najjužnija tačka – neimenovana lokacija na granici sa Gvinejom, odmah južno od sela Toile, region Kedugu
- Najzapadnija tačka - Poant dez Almadi, poluostrvo Kap Vert, region Dakar*
- * Napomena: ovo je ujedno i najzapadnija tačka kopnenog afričkog kontinenta
Galerija
uredi
Vidi još
urediReference
uredi- ^ Judt, Daniel (2019-09-24). „In Senegal, Climate Change Is Robbing Thousands of Their Homes” (na jeziku: engleski). ISSN 0027-8378. Pristupljeno 2020-04-22.
- ^ „Senegal High Point”. SRTM.
- ^ „CIA factbook”.
- ^ „Dakar, Senegal Climate, Average Monthly Temperatures, Rainfall, Sunshine Hours, Graphs”. ClimaTemps.com. Pristupljeno 2013-04-22.
- ^ „Weather rainfall and temperature data”. World Climate. Pristupljeno 2013-04-22.
- ^ „Climate Averages for Dakar” (na jeziku: ruski). Weather and Climate (Pogoda i klimat). Pristupljeno 5. 5. 2016.
- ^ „Africa, Senegal, Dakar”. Spiegel Online Wetter. Pristupljeno 2014-02-17.
- ^ Niang, I; Ruppel, O.C; Abdrabo, M.A; Essel, A; Lennard, C; Padgham, J; Urquhart, P (2014). Africa. Cambridge, United Kingdom and New York, NY: Cambridge University Press. str. 1199—1265.
- ^ Berthou, S.; Kendon, E. J.; Rowell, D. P.; Roberts, M. J.; Tucker, S.; Stratton, R. A. (2019). „Larger Future Intensification of Rainfall in the West African Sahel in a Convection-Permitting Model”. Geophysical Research Letters (na jeziku: engleski). 46 (22): 13299—13307. Bibcode:2019GeoRL..4613299B. ISSN 1944-8007. doi:10.1029/2019GL083544
.
- ^ Klein, Cornelia; Taylor, Christopher M. (2020-09-01). „Dry soils can intensify mesoscale convective systems”. Proceedings of the National Academy of Sciences (na jeziku: engleski). 117 (35): 21132—21137. ISSN 0027-8424. PMC 7474668 . PMID 32817526. doi:10.1073/pnas.2007998117 .
- ^ „Sea-Level Rise: West Africa Is Sinking”. Earth.Org - Past | Present | Future (na jeziku: engleski). 2019-09-24. Pristupljeno 2020-11-26.
- ^ Croitoru, Lelia; Miranda, Juan José; Sarraf, Maria (2019-03-13). The Cost of Coastal Zone Degradation in West Africa (na jeziku: engleski). World Bank, Washington, DC. doi:10.1596/31428. hdl:10986/31428.
- ^ Judt, Daniel (2019-09-24). „In Senegal, Climate Change Is Robbing Thousands of Their Homes”. The Nation (na jeziku: engleski). ISSN 0027-8378. Pristupljeno 2020-04-22.
- ^ team, FPFIS (2018-11-22). „Fossil CO
2 emissions of all world countries - 2018 Report”. EU Science Hub - European Commission (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-11-26. - ^ „Senegal | UNDP Climate Change Adaptation”. www.adaptation-undp.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-04-22.
- ^ „Review of Current and Planned Adaptation Action in Senegal”. International Institute for Sustainable Development (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-11-26.
- ^ „Vegetation zones of Senegal”.
