Vinča (Topola)

Vinča
Vinča;
	Crkva Sv. Mirosnica
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Šumadijski
Opština	Topola
Stanovništvo
— 2022.	968
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 13′ 00″ S; 20° 39′ 00″ I / 44.216666° S; 20.65° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	245 m
	Vinča Vinča na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	034
Registarska oznaka	TO

Vinča je naselje u Srbiji u opštini Topola u Šumadijskom okrugu. Prema popisu iz 2022. ima 968 stanovnika (prema popisu iz 2011. bilo je 1097 stanovnika).^[1]

Ovde se nalaze Crkva Svetih Mirosnica u Vinči i Staro groblje u Vinči kod Topole.

Etimologija

Postoji više legendi o imenu sela. Po jednoj od njih selo Vinča nosi naziv po vinu. Stariji kažu da je pod Prokopom u davna vremena bilo mnogo vinograda, koji su bili izloženi gradu. Dešavalo se da je od jakog grada vino teklo kroz vinograde. Etnolog Mile Nedeljković isticao je da je Vinča dobila ime po vinovoj lozi (lat. vitis vinifera). U knjizi U krilu Jasenice Miloša Jovanovića nalaze se sledeći podaci o Vinči:

„

Vinča se pominje u turskim pisanim izvorima 1476. godine kao Vinica sa 20 domova
i podužim spiskom oporezovanih proizvoda što treba da znači
da je ovo naselje i tada bilo bogatije od svojih suseda.^[2]

”

Selo se još 1930-tih branilo „raketlama” od grada.^[3]

Demografija

U naselju Vinča živi 922 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,0 godina (40,6 kod muškaraca i 41,4 kod žena). U naselju ima 322 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,65.

Ovo naselje je najvećim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[4]
Godina	Stanovnika
1948.	1.625
1953.	1.625
1961.	1.628
1971.	1.522
1981.	1.464
1991.	1.335	1.211
2002.	1.176	1.332
2011.	1.097
2022.	968

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[5]

Srbi	1.168	99,31%
Crnogorci	1	0,08%
Hrvati	1	0,08%
Rumuni	1	0,08%
nepoznato	4	0,34%

Stanovništvo prema polu i starosti^[6]


	m	ž
?	5	3
80+	15	20
75—79	24	34
70—74	34	36
65—69	46	47
60—64	35	39
55—59	26	28
50—54	31	35
45—49	41	41
40—44	38	18
35—39	31	36
30—34	44	44
25—29	37	46
20—24	24	36
15—19	33	31
10—14	30	31
5—9	44	42
0—4	35	36
Prosek :	40,6	41,4

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	308	324	360	341	344	322	322

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	67	66	27	45	39	43	22	9	3	1	3,65

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	464	96	322	36	7	3
Ženski	494	61	330	89	12	2
UKUPNO	958	157	652	125	19	5

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	304	253	0	5	17
Ženski	200	159	0	0	7
UKUPNO	504	412	0	5	24
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	0	1	4	1	9
Ženski	1	0	15	2	1
UKUPNO	1	1	19	3	10
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	1	0	1	4	0
Ženski	0	0	2	3	4
UKUPNO	1	0	3	7	4
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	1	0	0	7
Ženski	3	0	0	3
UKUPNO	4	0	0	10

Reference

^ „Popis u Srbiji prema polu i starosti po naseljima” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 1. 2024.
^ Jovanović, Ljubiša (2000). Šumadijsko selo Vinča. Lj. Jovanović, Vinča. str. 10.
^ „Politika”, 22. jun 1938
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Literatura

Jovanović, Ljubiša (2000). Šumadijsko selo Vinča. Lj. Jovanović, Vinča. str. 10.

Spoljašnje veze

[1] „Popis u Srbiji prema polu i starosti po naseljima” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 1. 2024.

[село-2] Jovanović, Ljubiša (2000). Šumadijsko selo Vinča. Lj. Jovanović, Vinča. str. 10.

[3] „Politika”, 22. jun 1938

[4] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[5] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[6] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]