Veliko Rudare
Veliko Rudare arhaično Donje Rudare (alb. Rudar i Madh) je naselje u opštini Zvečan na Kosovu i Metohiji. Atar naselja se nalazi na teritoriji katastarske opštine Veliko Rudare površine 1059 ha, po opštinskim procenama 919 ha. Selo Veliko Rudare nalazi se na 2 km istočno od Zvečana na polovini brda ispod najvišeg vrha brda Sokolica (914 m), a danas je najvećim delom koncentrisano pored magistralnog puta Priština – Kraljevo.
Veliko Rudare | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Kosovo i Metohija |
| Upravni okrug | Kosovskomitrovački |
| Opština | Zvečan |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  32 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 55′ 03″ S; 20° 50′ 35″ I / 42.9175° S; 20.8431° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 544 m |
.svg)  Veliko Rudare Veliko Rudare na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 38227 |
| Pozivni broj | +381 (0)28 |
| Registarska oznaka | KM |
Pominje se u Svetostefanskoj povelji Kralja Milutina iz 1313. godine kao Rudare, i u turskom popisu iz 1455. godine kao Rudarije i najveće selo u Zvečanskoj nahiji sa popisanih 79 hrišćanskih kuća. U kasanijim popisima broj hrišćanskih kuća se smanjuje, a naročito posle velike seobe 1690. godine. Po narodnim predanjima u ovom selu povećanje broja srpskog stanovništva započinje krajem XVIII veka vraćanjem ljudi na svoja vekovna ognjišta. Iako je izgradnjom metalurških kapaciteta jedan deo kvalitene zemlje oduzet od meštana Velikog Rudara iz godine u godinu raste broj stanovnika ovog naselja. Selo nema školu, deca odlaze u osnovnu školu Vuk Karadžić u Zvečanu.
Selo je dobro povezano jer kroz selo prolazi magistralni put Priština – Kraljevo i put prema manastiru Sokolici, ali neke ulice u selu nisu asfaltirane. Selo je povezano na gradski vodovod, a delovi imaju seoski vodovod. Većina domaćinstava ima fiksne telefone.
Poreklo stanovništva po rodovima
uredi- Đurinovići: Petrovići, Ignjatovići, Pajići, Milići, Sovronijevići, Radosavljevići (45 kuća, Đurđevdan i Sv. Nikola zimnji). U Velikoj seobi dođoše „iz Crne Gore“ tri brata Đurinovića: Petar, Milutin i Miljko. Petar osta u selu i ostavi potomke. Od njega su svi „svetođorci“ u selu. Milutin ode u Strmac u Ibarskom Kolašinu, a Miljko se odseli u selo Lovac u Banjskoj.
Oko 1850. pređoše iz Gornjeg Rudara Moračani:
- Markovići, Neškovići i Milenkovići (7 kuća, Aranđelovdan)).
Novi doseljenici posle 1900. godine su:
- Milojević (1 kuća, Sv. Jovan Krstitelj) iz Žitkovca „Preko Ibra“, domazet „udao se na ženu“ Radosavljevića.
- Vuksanović (1 kuća, Đurđevdan), od Miloševića iz Boljetina, je „usinjenik“ — usinovljenik jednog Radosavljevića – od Đurinovića.[1]
Demografija
urediPrema procenama iz 2009. godine koje su korišćene za popis na Kosovu 2011. godine, ovo naselje je imalo 32 stanovnika, većina Srbi.[2][3]
| Godina | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stanovništvo | 539 | 520 | 545 | 577 | 610 | 628 | 32 |
 |
Reference
uredi- ^ Lj. Pavlović, Radoslav (2012). Kopaonik. Kruševac: Kopi studio. COBISS.SR 195254540
- ^ „Composition ethnique 2009”. Pristupljeno 10. 4. 2018.
- ^ Na osnovu predstavljenih podataka (ažuriranje 2009) koji su stvarni i koji su vrlo približni sa podacima koji su proizišli iz popisa stanovništva 2011. kao i sa podacima iz ostalih izvora, ASK je upotrebila podatke iz ažuriranja 2009. godine kao zvanične podatke o proceni stanovništva opština: Leposavić,Zubin Potok, Zvečan i severni deo Mitrovice.
