Budimski pašaluk

Budimski pašaluk
Eyālet-i Būdīn
Budimski pašaluk; Eyālet-i Būdīn
1541.—1686.
	; Mapa severnog dela Budimskog pašaluka 1572. godine
Glavni grad	Budim
Regija	Srednja Evropa, Balkan
Zemlja	Osmansko carstvo
Događaji
Status	Bivša pokrajina
Vladavina
• Oblik	Pašaluk
Istorija
• Uspostavljeno	1541.
• Ukinuto	1686.
Prethodnik	Sledbenik
	Kraljevina Ugarska
	Rumelijski pašaluk (Osmansko carstvo)
Kraljevina Ugarska (Habzburška monarhija)
Kraljevina Slavonija (Habzburška monarhija)
Jegarski pašaluk (Osmansko carstvo)
Kanjiški pašaluk (Osmansko carstvo)
Rumelijski pašaluk (Osmansko carstvo)

Budimski pašaluk, takođe poznat i kao Budimski ejalet ili Budimski vilajet, je bio administrativna jedinica Osmanskog carstva. Teritorija koju je ovaj pašaluk zauzimao je uključivala delove današnjih država Mađarske, Srbije, Hrvatske, i Slovačke. Administrativno središte je bio grad Budim, koji je danas deo glavnog grada Mađarske Budimpešte.

Naziv pašaluka

Pašaluk je dobio ime po administrativnom sedištu Budimu.

Ime pašaluka na staroturskom jeziku je bilo Eyâlet-i Budin
Na današnjem turskom jeziku Budin Eyaleti
Na mađarskom jeziku Budai vilajet

Istorija

Pašaluk je formiran kada su Turci zauzeli grad Budim 1541. godine. Godine 1596. i 1600. formirani su novi pašaluci Jegarski (Egir) i Kanjiški (Kanije), u koje su uključeni neki od sandžaka koji su pre toga pripadali Budimskom pašaluku.

Administrativne jedinice

Posle 1541, pašaluk je uključivao sledeće sandžake:

Sandžak Budim (Budin)
Sandžak Smederevo (Semendire)
Sandžak Zvornik (İzvornik)
Sandžak Vučitrn (Vulçıtrin)
Sandžak Požega (Pojega)
Sandžak Mohač (Mıhaç)
Sandžak Stoni Beograd (İstolni Belgrad)
Sandžak Segedin (Segedin)
Sandžak Srem (Sirem)
Sandžak Kopanj (Kopan)
Sandžak Šikloš (Şiklofça)
Sandžak Pečuj (Peçuy)
Sandžak Vidin (Vidin)
Sandžak Kruševac (Alacahisar)
Sandžak Čanad (Çanad)
Sandžak Kečkereč (Kecskerecs)
Sandžak Hipovo (Hipovo) (?)

Oko 1600, pašaluk je uključivao sledeće sandžake:

Sandžak Smederevo (Semendire)
Sandžak Srem (Sirem)
Sandžak Kovin (Kovin)
Sandžak Kopanj (Kopan)
Sandžak Stoni Beograd (İstolni Belgrad)
Sandžak Mohač (Mıhaç)
Sandžak Šikloš (Şiklofça)
Sandžak Dunasekče (Dunaszekcső)

Oko 1610, pašaluk je uključivao sledeće sandžake:

Sandžak Budim (Budin)
Sandžak Srem (Sirem)
Sandžak Srpski Kovin (Ráckeve)
Sandžak Kopanj (Kopan)
Sandžak Stoni Beograd (İstolni Belgrad)
Sandžak Mohač (Mıhaç)

Pre 1699, pašaluk je uključivao sledeće sandžake:

Sandžak Budim (Budin)
Sandžak Srem (Sirem)
Sandžak Smederevo (Semendire)
Sandžak Seksard (Seksar)
Sandžak Šimontornja (Şemtorna)
Sandžak Stoni Beograd (İstolni Belgrad)
Sandžak Ostrogon (Usturgon)
Sandžak Mohač (Mıhaç)
Sandžak Pečuj (Peçuy)

Stanovništvo

Stanovništvo ovog pašaluka se sastojalo od Mađara (koji su živeli pretežno na severu pašaluka), Srba (koji su živeli pretežno na jugu pašaluka), muslimana koji su bili različitog etničkog porekla, Roma i ostalih manjih etničkih grupa.

Vidi još

Literatura

Peter Rokai, Zoltan Đere, Tibor Pal, Aleksndar Kasaš — Istorija Mađara, Beograd 2002.
Popović, Dušan J. (1957). Srbi u Vojvodini. knj. 1: Od najstarijih vremena do Karlovačkog mira 1699. Novi Sad: Matica srpska.