Baroševac

Baroševac
Baroševac;
	Crkva u Baroševcu
Administrativni podaci
Država	Srbija
Grad	Beograd
Gradska opština	Lazarevac
Stanovništvo
— 2011.	1054
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 23′ 33″ S; 20° 22′ 05″ I / 44.3925° S; 20.368° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	138 m
	Baroševac Baroševac na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	11565
Pozivni broj	011
Registarska oznaka	BG

Baroševac je naselje u gradskoj opštini Lazarevac u gradu Beogradu. Baroševac danas ima 259 domaćinstava a prema popisu iz 2011. živi 1054 stanovnika. Udaljeno je 13 km od Lazarevca. Površina Baroševca iznosi 1288 hektara, 43 ari i 88 m². Kroz Baroševac protiče reka Peštan koja je pritoka Kolubare.

Ovde se nalazi Spomen-česma u Baroševcu.

Poreklo imena Baroševac

Po legendi Baroševac je bio raskrsnica puteva kojim su prolazile brojne vojske, putopisci, trgovci. Prolazeći, zapažali su velike bare obrasle zukvom, rogozom i visokom travom nastale izlivanjem Peštana ili topljenjem snega, koje su se zadržavale tokom cele gofdine. Po barama mesto je i dobilo ime Baroševac.

Istorija

Pretpostavlja se da su ovi krajevi naseljeni još u praistoriji ali su tragovi praistorijskih ljudi vrlo retki. Prvi pisane podatke o Baroševcu ostavio je katolički propovednik Bartolomej Kašić, koji spominje naselje Baošići (današnji Baroševac) u ravnici pod brdom Sveta Petka u svojom 'Autobiografiji' iz 1612. godine. Sledeći pisani targ ostavio je turski putopisac Evlija Čelebija u svojim 'Putopisima'. On spominje hrišćansko selo Barusudža, koje je pripadalo Smederevskom sandžaku (oblasti). Iz prvih godina austrijske vladavine Srbijom (1718—1739) ostala je Ebšelvicova karta (1723. god.) na kojoj je između ostalih mesta ostao Baroševac.. Novim uređenjem ustaničke Srbije Baroševac je pripao Gošnićkoj kneževini. Od 1839. godine Gošnićka kneževina, a samim tim i Baroševac pripao je Kolubarskom srezu. Prema tadašnjoj administrativnoj podeli srezovi su bili podeljeni na opštine, a jedna od opština je bila i Baroševac. Baroševačka opština je pored Baroševca obuhvatala i okolna sela: Zeoke, Bistrica, Mali Crljeni i Trbušnica. Ova podela je postojala do 1945. godine kada je ova administrativna podela ukinuta. Od 1952. do 1955. godine ponovo je uspostavljena stara administartivna podela i Baroševac je ponovo postao opština. Opština je sada osim Baroševca obuhvatala Zeoke, Bistricu, Male Crljene i Strmovo. Konačno 1955. godine ova administrativna podela je ukinuta. Osnovana je mesna kancelarija Baroševac koja pripada g radskoj opštini Lazarevac.

Rudna bogatstva

U Baroševcu je 1908. godine otvoren je jamski rudnik lignita. Jamski rudnik je zatvoren 1948. godine zbog podzemnih voda. Od 1960. godine vadi se ugalj lignit površinskom eksploatacijom. Geološke rezerve uglja lignita u Baroševcu procenjuju se na 115 miliona tona. Osim uglja lignita i rudnika u Baroševcu je postojao majdan u brdu Čokanlija koji je služio za vađenje kamena ali on nažalost više nije u funkciji. Od 1948. godine do sedamdesetih godina 20. veka vađena je i dijatomejska (bela) zemlja koja se koristila za pravljenje opeke i kao izolacioni materijal. Šezdesetih i sedamdesetih godina vađena je i vatrostalna glina.

Hidrografija

Kroz Baroševac protiče reka Peštan pritoka Kolubare. Pritoke Peštana na putu do Kolubare kroz Baroševac su sa leve strane potoci Rakinac i Hajdukovac, a pre prekopavanja sa desne strane su bili pozoci Zabel i Bukinac.

Reka Peštan

Ustanove

Crkva

Godine 1817. sagrađena je crkva crvnara posvećena Prenosu moštiju Svetog oca Nikolaja. Izgradom nove zidane crkve brvnara je prnešena u Darosavu gde se i danas nalazi, međutim na temeljima stare crkve brvnare izgrađena je nova crkva brvnara čija je izgradnja trajala od 2001. do 2004. godine. Zidana crkva je građena od 1845. godine do 1851. godine i posvećna je Pokrovu Presvete Bogorodice. Crkva je građena od lomljenog i tesanog kamena i zalivena je krečnim malterom. Oslikavali su he braća Konstantin i Dimitrije Atanasijević kao i Jeremija Mihailović. Od 1863. godine u crkvi se nalazi zvono izuzetne zvučnosti.

Škola

Prva škola u Baroševcu je počela sa radom davne 1845. godine i to kao prva u Kolubarskom srezu. Škola je imala tri razreda i jednog učitelja. Zbog povećanja broja učenika 1884. godine napravljena je nova škola i otvoren je četvrti razred. Od 1886. godine radi dva učitelja. Godine 1950. počela je sa radom osmogodišnja škola. Sredinom devedesetih godina 20. veka započeta je izgradnja nove škole koja je otpočela sa radom 2014. godine u septembru.

Škola u Baroševcu

Pošta

Pošta u Baroševcu postoji od 1932. godine.

Ambulanta

Ambulanta u Baroševcu otvorena je 1983. godine, ali lekarska služba postojala je i ranije. Prvu lekarsku službu vršila je Ruskinja Gala Karabina.

Saobraćaj

Početkom 20. veka izgrađena je pruga uskog koloseka, koja je povezivala Lajkovac i Mladenovac a prolazila je i kroz Baroševac. Izgradnja takozvane ćirine pruge trajala je od 1907. do 1910. godine, a prvi vozovi su krenuli 10. juna 1910. godine. Pruga je bila u funkciji do 1983. godine. Od 1960. godine kroz Baroševac prolazi industrijska pruga šireg koloseka, koja je izgrađena za potrebe Rudarskog basena Kolubara.

Iseljavanje

Bitan događaj u novijoj istoriji Baroševca, koju ima velike posledice na selo je prekopavanje velikog dela teritorije sela od starne kolubarskih površinskih kopova lignita. Prekopavanja su počela 1960. godine ispravljanjem toka reke Peštan. Rudarskim radovima su zahvaćena brojna domaćinstva i dosada je iseljeno preko 190 domaćinstava. Prva domaćinstva su iseljena davne 1967. godine. Osim na reljef i ekosistem sela, prekopavanja su uticala i na odliv stanovništva.

Sport

Od 1935. u Baroševcu postoji fudbalski klub. Taj klub se do 1947. zvao Obilić, a zatim je preimenovan u Mladost. Najveći uspeh kluba je plasman među trideset dve ekipe u Kupu Jugoslavije 1954. godine. Danas se Mladost takmiči u Prvoj beogradskoj ligi. Stadion na kojim kao domaćin igra Mladost izgrađen je 1978. i nosi naziv po dugogodišnjem funkcioneru i igraču kluba Milošu Živkoviću.

Demografija

U naselju Baroševac živi 980 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,7 godina (38,8 kod muškaraca i 40,5 kod žena). U naselju ima 373 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,38.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[1]
Godina	Stanovnika
1948.	1.070
1953.	1.139
1961.	1.212
1971.	1.219
1981.	1.293
1991.	1.315	1.309
2002.	1.260	1.281

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[2]

Srbi	1.229	97,53%
Muslimani	7	0,55%
Romi	6	0,47%
Crnogorci	3	0,23%
Ukrajinci	1	0,07%
Makedonci	1	0,07%
nepoznato	10	0,79%

Stanovništvo prema polu i starosti^[3]


	m	ž
?	0	2
80+	5	14
75—79	16	26
70—74	37	38
65—69	32	47
60—64	27	38
55—59	34	32
50—54	40	31
45—49	54	59
40—44	60	38
35—39	42	53
30—34	41	37
25—29	22	39
20—24	45	35
15—19	49	52
10—14	48	49
5—9	30	38
0—4	28	22
Prosek :	38,8	40,5

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	230	256	305	325	355	366	373

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	63	78	50	81	50	44	4	2	1	0	3,38

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	504	137	333	24	9	1
Ženski	541	96	334	103	8	0
UKUPNO	1.045	233	667	127	17	1

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	293	9	0	209	25
Ženski	169	37	0	51	22
UKUPNO	462	46	0	260	47
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	2	38	2	2	2
Ženski	2	2	10	17	2
UKUPNO	4	40	12	19	4
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	1	0	0	0
Ženski	2	2	1	8	13
UKUPNO	2	3	1	8	13
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	1	0	0	2
Ženski	0	0	0	0
UKUPNO	1	0	0	2

Reference

^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Literatura

Baroševac 1612-2012 , Mesna zajednica Baroševac

Spoljašnje veze

[1] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[2] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[3] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]