Arhimandrit Petronije (Trbojević)

Petronije
(Trbojević)
Petronije ; (Trbojević)
Osnovni podaci
Pomesna crkva	Srpska pravoslavna crkva
Eparhija	Eparhija sremska
Čin	arhimandrit, iguman
Titula	arhimandrit iguman Manastira Šišatovca
Sedište	Manastir Šišatovac Fruška gora
Godine službe	1919—1933
Lični podaci
Svetovno ime	Petar Trbojević
Datum rođenja	13. februar 1876.
Mesto rođenja	Gospić, Kraljevina Srbija
Datum smrti	24. maj 1933. (57 god.)
Mesto smrti	Manastir Šišatovac Fruška gora, Kraljevina Jugoslavija

Petronije Trbojević, svjetovno Petar (Gospić, 13. februar 1876 — Manastir Šišatovac, 24. maj 1933) bio je srpski pravoslavni arhimandrit i iguman Manastira Šišatovac.

Porodica

Odrastao je u srpskoj pravoslavnoj svešteničkoj porodici iz Like, od oca Jovana i majke Angeline (Nikola Tesla joj je bio rođeni brat). Nikola Tesla mu je bio ujak, Sava Kosanović bratić, a Nikolaj Mandić rođeni brat njegove bake, Tesline majke Georgine.

Školovanje

Školovao se u Gospiću i Novom Sadu. ^[1] Kao Tekelijanac u Pešti je završio prava, kao i bogoslovlje u Černovcima. 1900. godine postao je doktor pravnih nauka, a 1906. bogoslovskih.

Crkvena služba

Zamonašen je 1907. godine u banatskom manastiru Bezdin. Službovao je u temišvarskom i budimskom vladičanstvu, a potom je od aprila 1919. godine upravljao manastirom Šišatovac, gdje se bavio besjedništvom, naučnom i pisanom djelatnošću. 1921. godine postaje arhimandrit. Od 1923. do 1925. živi u manastiru Vrdnik, da bi se vratio u Šišatovac, gdje na mjestu nastojatelja manastira ostaje do 24. maja 1933. godine, kada umire. U tom manastiru je i sahranjen.^[2]

Djela

Poznata su mu djela Propovedi I i II, Bogoslovska zrnca I-VI, O reformamamcrkvenim I i II. Bavio se i periodikom, a od 1921. godine izdavao je časopis Srpski propovednik. ^[3]

Protivnik pričešćivanja jednom kašikicom

Smatrao je da je potrebno uvesti praksu pričešćivanja vjernika sa više kašikica ili da se jedna briše nakon svakog pričešćivanja. Septembra 1911. godine podneo je Svetom sinodu u Sremskim Karlovcima predstavku kojom je tražio da se zvanično uvede ovakva praksa u cijeloj Karlovačkoj mitropoliji. Osim higijenskih i estetskih razloga, za ovakav stav navodi i bogoslovsko opravdanje, da se sem teplote (topla voda), Svetom pričešću ne smije ništa više dodavati (sem hljeba i vina), a u ovom slučaju neminovno i slina vjernika postaje nešto čime se kasniji pričasnici pričešćuju. Sveti sinod je odbio njegov zahtjev, a njegov razlog je ocijenio kao kvazi dogmatski. Nezadovoljan odbijanjem, obratio se Jovanu Ž. Buti, uredniku bogoslovskih novina Pravoslavlje iz Sremske Mitrovice, ali i on ga je odbio, ne objavivši njegov tekst. Ovakvu predstavku je podnio i nakon Prvog svjetskog rata, jula 1921. godine, Svetom sinodu Srpske crkve, ali i tada bez pozitivnih rezultata. Patrijarh Pavle je imao negativno mišljenje o ovom njegovom stavu. ^[4]

Nikola Tesla i Petronije Trbojević

Petronije je pisao Nikoli Tesli iz manastira Šišatovac 10. januara 1928. godine. Na početku pisma mu se obraća sa Mnogopoštovani Ujače! Persira mu i predstavlja se ko je. Arhimandrit Dabović, koji je bio veliki poštovalac Tesle, mu je predložio da pošalje Tesli svoju knjigu Prpopvedi I, 10. knjigu koju je napisao u Šišatovcu i koju je kritika izvanredno ocijenila. Hvali se da u cijeloj srpskoj crkvi on ima najvišu naučnu kvalifikaciju, kao doktor prava i bogoslovlja, a slušao je i filosofiju. Konstatuje: mi nećaci moramo se ugledati na svoga velikog Ujaka. Poslao mu je i svoj svjetlopis, da vidi kako izgleda. Na kraju pisma se izvinjava što ga uznemirava, jer zna da je Teslino vrijeme veoma skupo i poziva ga u Šišatovac, ako bude išao u Evropu. ^[5]

Reference

^ Bogoslovlje 2002/1, PRETEČA LITURGŠSKE OBNOVE: DR PETRONIJE TRBOJEVIĆ,ARHIMANDRIT ŠIŠATOVAČKI (PDF). Beograd: SPC. 2002. str. 79—94. Arhivirano iz originala (PDF) 22. 05. 2023. g. Pristupljeno 30. 11. 2020.
^ Teslino etno-selo u Šišatovcu („Politika“, 10. oktobar 2013)
^ Pilipović, Evgenije (2020). Srpski Sion, br. 2, Služitelji oltara Božijeg. Srijemski Karlovci: Srijemsko vladičanstvo SPC. str. 19.
^ Strojčević, Pavle (2020). Svetigora, br. 284 - za maj, Da li treba brisati kašičicu posle pričešća svakog vernika?. Cetinje: Svetigora. str. 53—55.
^ Tesla, Nikola (2013). Nikola Tesla, prepiska sa rodbinom. Novi Sad: Akademska knjiga. 978-86-6263-034-6.

[1] Bogoslovlje 2002/1, PRETEČA LITURGŠSKE OBNOVE: DR PETRONIJE TRBOJEVIĆ,ARHIMANDRIT ŠIŠATOVAČKI (PDF). Beograd: SPC. 2002. str. 79—94. Arhivirano iz originala (PDF) 22. 05. 2023. g. Pristupljeno 30. 11. 2020.

[2] Teslino etno-selo u Šišatovcu („Politika“, 10. oktobar 2013)

[3] Pilipović, Evgenije (2020). Srpski Sion, br. 2, Služitelji oltara Božijeg. Srijemski Karlovci: Srijemsko vladičanstvo SPC. str. 19.

[4] Strojčević, Pavle (2020). Svetigora, br. 284 - za maj, Da li treba brisati kašičicu posle pričešća svakog vernika?. Cetinje: Svetigora. str. 53—55.

[5] Tesla, Nikola (2013). Nikola Tesla, prepiska sa rodbinom. Novi Sad: Akademska knjiga. 978-86-6263-034-6.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]