Andronik Komnin (sin cara Aleksija I)

Andronik Komnin Porfirogenit (18. septembar 1091 — 1130/1131) je bio vizantijski sevastokrator, drugi sin vizantijskog cara Aleksija Komnina i carice Irine Dukine.

Biografija

Andronik Komnin je rođen 18. septembra 1091. godine. Bio je sin vizantijskog cara Aleksija I Komnina i Irine Duka. Brat je cara Jovana II Komnina i vizantijske istoričarke princeze Ane Komnine. Po majčinoj strani, Andronik je potomak bugarske carske porodice Komitopula. Njegova baba Marija bila je ćerka Trajana sina cara Jovana Vladislava. Pošto je rođen za vreme vladavine svog oca, Andronik se u izvorima pominje kao Porfirogenit (purpurni) – tako je, na primer, u rukopisu koji navodi carevu decu, rođenje purpurnog Kira Andronika bliže određuje datum njegovog rođenja.

Tipik manastira „Presveta Bogorodica Keharitomenska“ odaje počast sinu Našeg Veličanstva, purpurnorođenom i sevastokratoru Kiru Androniku Komninu. U pesmi Teodora Prodroma, upućenoj carici Irini Duka, pominje se da je Andronik Komnin umro u Maloj Aziji otprilike u vreme kada je njegov brat − sevastokrator Isak Komnin - proteran iz Carigrada − 1130/1131. godine potvrđuje i sačuvani tekst. pesme Mihaila Italika, u kojoj se pominje da su carica i Nićifor Vrijenije pratili telo pokojnog Andronika od azijske obale do Carigrada.

Sevastokrator Andronik Komnin je bio oženjen najmanje dva puta. Pretpostavlja se da se njegova prva žena zvala Irina i da je bila ćerka Volodara Rostislaviča, princa od Premislja. Rana ruska hronika pominje da je 20. jula 1104. godine Volodarova ćerka odvedena u Carigrad da se uda za carevog sina. Tipik Manasitira Keharitomena odaje počast ćerki našeg veličanstva Sevastokratorki Kira Ireni. Verovatno je umrla oko 1110. godine.

Pesma Teodora Prodroma pominje sevastokratora i porfirogenita Andronika i njegovu ženu sevastokratorku Anu. Ovaj odlomak se verovatno odnosi na Andronika i njegovu drugu ženu.

Porodica

• Aleksije Komnin - pretpostavlja se da je Andronikov sin od njegove prve žene Irene, a podaci iz pesme Teodora Prodroma dozvoljavaju da se njegova smrt datira u 1120.
• Marija Komnin – njeno ime i datum upokojenja, 3. februar, sačuvani su u spomeniku manastira Hrista Čovekoljubca, koji je osnovala carica Irina Duka, koji imenuje Andronika kao Marijinog oca.
• Ana Komnina – njeno ime i datum njene smrti, 22. jul, sačuvani su u spomeniku manastira „Hristos Čovekoljubac“, koji je osnovala carica Irina Dukina. U spomeniku se, međutim, navodi da je bila ćerka sevastokratora i porfirogenita, ne precizirajući da li je taj sevastokrator bio Andronik ili njegov brat Isak. Razlog da se veruje da je reč o Andronikovoj kćeri daje činjenica da se na drugom mestu u spomeniku pominje druga Ana Komnina, ćerka sevastokratora Isaka Komnina.
• Jovan Duka Komnin – protovestijar i protosevasta – njegovo ime je sačuvano u spisku prisutnih na sinodu od 6. marta 1166. godine, u kome se kao otac pominje sevastokrator Andronik Komnin. Dalje, Jovan Kinam pominje da je Jovan, najmlađi sin sevastokratora Andronika Komnina, prvog protovestijara, postavljen za protosevasta.

Literatura

• Cawley, Charles. „Byzantine Nobility”. Medieval Lands. Foundation for Medieval Genealogy. Pristupljeno 5. februar 2013. 
• Kouroupou, Matoula; Vannier, Jean-François (2005), „Commémoraisons des Comnènes dans le typikon liturgique du monastère du Christ Philanthrope (ms. Panaghia Kamariotissa 29)”, Revue des études byzantines (na jeziku: francuski) (63): 41 — 69, doi:10.3406/rebyz.2005.2305