Amputacija (lat. amputatio, одсјецање) je hirurški postupak kojim se uklanja neki organ ili neki njegov dio.[1] Kod amputacije ekstremiteta uklanjaju se meki dijelovi zajedno s kostima, a kad linija prelazi kroz jedan ili više zglobova postupak se zove egzartikulacija. Amputacija se primjenjuje kod oboljenja i povreda kod kojih nema mogućnost izlječenja ili pri teškim infekcijama i malignim izraštajima gdje postoji opasnost po čitav organizam. Po vremenu primjene, amputacije mogu biti; primarne (rane) i sekundarne (kasne). Primarna se najčešće vrši odmah poslije povrede i može biti dio primarne obrade rane. Sekundarna ili kasna a. se vrši kasnije kad nastupe komplikacije koje se ne mogu otkloniti na druge načine. To može biti gangrena, gnojenje, i slično.[2]

Amputacija
Latinskiamputatio
Amputacija ekstremiteta
Klasifikacija i spoljašnji resursi
MKB-10T14.7
MeSHD000673

Nedostatak amputiranih organa ortopedija može da nadomesti protezama.[1]

U širem smislu amputacije mogu biti još i traumatske, gde dolazi do oštećenja uda usled čega nastaje diskontinuitet tkiva sličan hirurškoj amputaciji. Mogu biti zadesne i namerne; namerno nanošenje amputacionih povreda se smatra krivičnim delom. U nekim državama, pre svega onim gde vlada šerijatsko pravo, amputacija može da bude i oblik kazne. Međutim, u današnje vreme čak i te države napuštaju ovakve vidove kazne zbog međunarodnog pritiska i rastućeg stava stanovništva da su ovakve kazne divljačke i neprimerene izvršenju krivičnih sankcija.

Epidemiologija

uredi

Učestalost velikih amputacija donjih udova, na godišnjem nivou, je između 120 do 500 na milion ljudi u opštoj populaciji, od čega je otprilike jednak broj amputacija iznad i ispod kolena. Prognoza za takve pacijente je loša. Ishodi kod dvogodišnjeg praćenja amputacija ispod kolena su 30% smrtnih ishoda, 15% amputacija iznad kolena, 15% kontralateralnih amputacija i kod samo 40% amputacija dobija puna pokretljivost.[3]

Urođena amputacija znači nedostatak ekstremiteta pri rođenju.[1]

Vidi još

uredi

Reference

uredi
  1. ^ a b v Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 44. ISBN 86-331-2075-5. 
  2. ^ Grupa autora, Aputacija, Vojna enciklopedija, Beograd, 1970, knjiga prva, pp. 138.
  3. ^ Norgren L, Hiatt WR, DormandyJA, Nehler MR, Harris KA, Fowkes FGR. „Inter-Society Consensus for the Management of Peripheral Arterial Disease (TASC II)”. Journal of Vascular Surgery. 2007 (45): S5—S67. .

Spoljašnje veze

uredi
Klasifikacija


 Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje
u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja).