Aleksandar Fotić

Aleksandar Fotić (Beograd, 8. oktobar 1960) srpski je istoričar i jedan od vodećih osmanista u Srbiji. Bio je saradnik Balkanološkog instituta (1988), a potom docent (2000) i vanredni profesor (2006) opšte istorije novog veka na Odeljenju za istoriju Filozofskog fakulteta u Beogradu, gde od 2018. godine radi u zvanju savetnika. Kao magistar (1991) i doktor (1999) istorijskih nauka, bavi se istraživanjima u oblasti političke, društvene i crkvene istorije srpskog naroda i srpskih zemalja u ranom novom veku, sa težištem na proučavanju osmanskog perioda u istoriji jugoistočne Evrope.

Aleksandar Fotić
Lični podaci
Datum rođenja	(1960-10-08)8. oktobar 1960.
Mesto rođenja	Beograd,, FNRJ
Naučni rad
Polje	Istorija srpskog naroda, Istorija novog veka, Istorija Osmanskog carstva
Institucija	Filozofski fakultet u Beogradu

Član je Hilandarskog odbora Srpske akademije nauka i umetnosti, kao i nekoliko međunarodnih naučnih udruženja u oblasti osmanistike, kao što su: Comité International d’Etudes Pré-Ottomanes et Ottomanes (CIEPO) i International Association for Ottoman Social and Economic History (IAOSEH). Bio je član Upravnog odbora Muzeja grada Beograda (2000-2005), a takođe je član uređivačkih i redakcionih odbora raznih naučnih i stručnih publikacija, kao što su: Godišnjak grada Beograda, Hilandarski zbornik i Zbornik Matice srpske za istoriju.

Pitanje o njegovom reizboru za vanrednog profesora, koje je na Filozofskom fakultetu u Beogradu bilo rešavano u periodu od 2015. do 2018. godine, privuklo je posebnu pažnju stručne i šire javnosti.

Važniji radovi

• Fotić, Aleksandar (1989). „Tapunāme on Vakif Lands – Contribution to the Ottoman Diplomatics” (PDF). Balkanika. 20: 261—270. Arhivirano iz originala (PDF) 09. 12. 2021. g. Pristupljeno 09. 12. 2021. 
• Fotić, Aleksandar (1990). „Obnova srpskog manastira Sv. Save Osvećenog kod Jerusalima 1613. godine” (PDF). Balkanika. 21: 225—238. Arhivirano iz originala (PDF) 10. 12. 2021. g. Pristupljeno 09. 12. 2021. 
• Fotić, Aleksandar (1991). „Defteri fodula beogradskog imareta Mehmed-paše Jahjapašića” (PDF). Balkanika. 22: 57—74. Arhivirano iz originala (PDF) 09. 12. 2021. g. Pristupljeno 09. 12. 2021. 
• Fotić, Aleksandar (1991). „Devet priloga istoriji turskog Beograda”. Godišnjak grada Beograda. 38: 103—112. 
• Fotić, Aleksandar (1992). „Rustem-pašin vakuf u Beogradu (icāreteyn)”. Istorijski časopis. 38 (1991): 233—241. 
• Fotić, Aleksandar (1992). „Dva priloga iz istorije Srema 1687. godine”. Zbornik za orijentalne studije. 1: 139—146. 
• Fotić, Aleksandar (1992). „Uloga vakufa u razvoju orijentalnog grada: Beogradski vakuf Mehmed-paše Jahjapašića”. Socijalna struktura srpskih gradskih naselja (XII-XVIII vek). Smederevo: Muzej u Smederevu. str. 149—159. 
• Fotić, Aleksandar (1993). „Turski orden Sime Milutinovića Sarajlije”. Sima Milutinović Sarajlija: Književno delo i kulturnoistorijska uloga. Beograd: Institut za književnost i umetnost. str. 379—385. 
• Fotić, Aleksandar (1994). „Hudžeti mitropolita Andrije” (PDF). Balkanika. 25 (1): 123—136. Arhivirano iz originala (PDF) 09. 12. 2021. g. Pristupljeno 09. 12. 2021. 
• Fotić, Aleksandar (1994). „The Official Explanations for the Confiscation and Sale of Monasteries (Churches) and their Estates at the Time of Selim II”. Turcica: Revue d'études turques. 26: 34—54. 
• Fotić, Aleksandar (1994). „Lʹ Eglise chrétienne dans lʹEmpire ottoman: Le monastére Chilandar à lʹépoque de Sélim II”. Dialogue: Revue trimestrielle d'arts et de sciences. 12 (3): 53—64. 
• Fotić, Aleksandar (1995). „Otkup imanja svetogorskih manastira u vreme Selima II”. Kazivanja o Svetoj Gori. Beograd: Prosveta. str. 171—186. 
• Fotić, Aleksandar (1996). „Konfiskacija i prodaja manastira (crkava) u doba Selima II (problem crkvenih vakufa)” (PDF). Balkanika. 27: 45—77. Arhivirano iz originala (PDF) 06. 12. 2021. g. Pristupljeno 09. 12. 2021. 
• Fotić, Aleksandar (1997). „Pad Svete Gore pod vlast Osmanlija”. Druga kazivanja o Svetoj Gori. Beograd: Prosveta. str. 101—121. 
• Fotić, Aleksandar (1997). „Sveta Gora u doba Selima II”. Hilandarski zbornik. 9: 143—162. 
• Fotić, Aleksandar (1997). „Zbirka turskih dokumenata u arhivu manastira Hilandara”. Hilandarski zbornik. 9: 163—171. 
• Fotić, Aleksandar (1997). „Hilandar i srpsko plemstvo posle pada Despotovine”. Hrišćanska misao. 5 (9-12): 48—50. 
• Fotić, Aleksandar (1998). „Najpoznatiji hilandarski ferman”. Hilandarski zbornik. 10: 299—309. 
• Fotić, Aleksandar (1998). „Svetogorski metosi u doba prve turske vlasti 1383-1403 (pitanje opšte konfiskacije)”. Zbornik radova Vizantološkog instituta. 37: 213—219. 
• Fotić, Aleksandar (1998). „Prilagođavanje i opstanak: Hilandar u Osmanskom Carstvu (XV-XVII)”. Manastir Hilandar. Beograd: Galerija Srpske akademije nauka i umetnosti. str. 91—102. 
• Fotić, Aleksandar (1999). „Dispute Between Chilandar and Vatopedi over the Boundaries in Komitissa (1500)”. ’Αθωνικὰ Σύμμεικτα: Athonika Symmeikta. 7: 97—107. 
• Fotić, Aleksandar (2000). Sveta Gora i Hilandar u Osmanskom carstvu (XV-XVII vek). Beograd: Balkanološki institut. 
• Fotić, Aleksandar (2000). „Despina Mara Branković and Chilandar: Between the Desired and the Possible”. Osam vekova Hilandara: Istorija, duhovni život, književnost, umetnost i arhitektura. Beograd: SANU. str. 93—100. 
• Fotić, Aleksandar (2000). „Spor Hilandara i Vatopeda u Komitisi 1500. godine”. Treća kazivanja o Svetoj Gori. Beograd: Prosveta. str. 100—108. 
• Fotić, Aleksandar (2000). „Svetogorci u pisaniji (XVI-XVII vek)”. Crkva: Kalendar Srpske pravoslavne patrijaršije za prostu 2001. godinu: 72—80. 
• Fotić, Aleksandar (2000). „Tri crtice iz istorije Srpske pravoslavne crkve u XVI veku”. Hrišćanska misao. 8 (9-12): 50—51. 
• Fotić, Aleksandar (2001). „Yahyapaşa-Oğlu Mehmed Pashaʹs Evkaf in Belgrade”. Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae. 54 (4): 437—452. 
• Fotić, Aleksandar (2002). „Le pyrgos de Kabalaréos, alias pyrgos du roi Milutin”. Revue des Études byzantines. 60: 210—213. 
• Fotić, Aleksandar (2003). „Ugovori na drugim jezicima i osmanski šerijatski sud (XVI-XVIII veka)” (PDF). Balkanika. 32-33 (2001-2002): 175—182. Arhivirano iz originala (PDF) 10. 12. 2021. g. Pristupljeno 10. 12. 2021. 
• Fotić, Aleksandar (2003). „The collection of Ottoman documents in the monastery of Hilandar (Mount Athos)”. Balkanlar ve Italya'da Sehir ve Manastir Arsivlerindeki Turkce Belgeler Semineri. Ankara: Türk Tarih Kurumu. str. 31—37. 
• Fotić, Aleksandar (2004). „Srednjovekovne povelje na šerijatskom sudu: Primeri iz povesti manastira Hilandara, XV-XVI vek”. Hilandarski zbornik. 11: 325—336. 
• Fotić, Aleksandar (2005). „Belgrade: a Muslim and non-Muslim cultural centre (Sixteenth-Seventeenth centuries)”. Provincial Elites in the Ottoman Empire: Helcyon Days in Crete V. Rethymno: Crete University Press. str. 51—75. 
• Fotić, Aleksandar (2005). „Concealed Donation or a Sale: The Aquisition of Christian Monastic Property in Ottoman Empire (XVth-XVIIth C.)”. XIV. Türk tarih kongresi. Ankara: Atatürk Kültür. str. 721—727. 
• Fotić, Aleksandar (2005). „Institucija amana i primanje podaništva u Osmanskom carstvu: Primer sremskih manastira 1693-1696” (PDF). Istorijski časopis. 52: 225—256. 
• Fotić, Aleksandar (2005). „Ksenofont i Hilandar u XVI i XVII veku”. Četvrta kazivanja o Svetoj Gori. Beograd: Prosveta. str. 313—330. 
• Fotić, Aleksandar (2005). „Non-Ottoman documents in the Kâdîs’ Courts (Môloviya, Medieval charters): Examples from the Archive of the Hilandar Monastery (15th-18th C.)”. Frontiers of Ottoman Studies: State, Province, and the West. 2. London: Tauris. str. 63—73. 
• Fotić, Aleksandar (2007). „Stvaranje tradicije: Milutinov ili Kavalarov pirg?”. Peta kazivanja o Svetoj Gori. Beograd: Prosveta. str. 169—178. 
• Fotić, Aleksandar (2007). „The Metochion of the Chilandar Monastery in Salonica (Sixteenth-Seventeenth Centuries)”. The Ottoman Empire, the Balkans, the Greek Lands: Toward a Social and Economic History. Istanbul: The Isis Press. str. 109—114. 
• Fotić, Aleksandar (2008). „Xenophontos in the Ottoman Documents of Chilandar (16th-17th C.)”. Hilandarski zbornik. 12: 197—213. 
• Fotić, Aleksandar (2008). „Serbian Orthodox Church”. Encyclopedia of the Ottoman Empire. New York: Infobase Publishing. str. 519—520. 
• Fotić, Aleksandar (2010). „Kassandra in the Ottoman Documents from Chilandar (Hilandar) Monastery (Mount Athos) in the Sixteenth and Seventeenth Centuries” (PDF). Balkanika. 40 (2009): 57—73. Arhivirano iz originala (PDF) 11. 12. 2021. g. Pristupljeno 11. 12. 2021. 
• Fotić, Aleksandar (2010). „Izdaja, iznuda, krv i zlatnici: Svetogorci na obodu ratnih vrtloga i u središtu razbojničkih nasrtaja (XVI-XVIII vek)”. Šesta kazivanja o Svetoj Gori. Beograd: Zadužbina Svetog manastira Hilandara. str. 43—70. 
• Fotić, Aleksandar (2010). „Turski dokumenti o Rustem-pašinom vakufu i dvostrukom zakupu (İcãreteyn) u Beogradu” (PDF). Mešovita građa (Miscellanea). 31: 75—108. 
• Fotić, Aleksandar (2010). „Athonite Travelling Monks and the Ottoman Authorities (16th - 18th Centuries)”. Perspectives on Ottoman Studies: Papers from the 18th Symposium of the International Committee of Pre-Ottoman and Ottoman Studies (CIEPO). Berlin: LIT Verlag. str. 157—165. 
• Fotić, Aleksandar (2011). „Majka princa Džema - srpska robinja u haremu Mehmeda Osvajača”. Pad Srpske despotovine 1459. godine. Beograd: SANU. str. 321—329. 
• Fotić, Aleksandar (2010). „Osmanska pomorska kartografija i Sveta Gora (XVI-XVIII vek)”. Sedma kazivanja o Svetoj Gori. Beograd: Zadužbina Svetog manastira Hilandara. str. 101—132. 
• Fotić, Aleksandar (2011). „The Introduction of Coffee and Tobacco to the Mid-West Balkans”. Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae. 64 (1): 89—100. 
• Fotić, Aleksandar (2012). „Hilandar's Response to Crisis and New Challenges in 15th and 16th Centuries”. Το Άγιον Όρος στον 15ο και 16ο αιώνα. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. str. 129—138. 
• Fotić, Aleksandar (2015). „Patriarcat serbe orthodoxe”. Dictionnaire de l'Empire ottoman. Paris: Fayard. str. 919—920. 
• Fotić, Aleksandar (2016). „Osmansko carstvo: Opšti okviri ograničene privatnosti”. Zapadno-istočni bedeker: Eseji u čast jubileja beogradske orijentalistike. Beograd: Clio. str. 65—96. 
• Fotić, Aleksandar (2017). „Mustahfizi Iloka 1686. godine - pitanje hrišćanskih imena” (PDF). Zbornik Matice srpske za istoriju. 96: 25—33. 
• Fotić, Aleksandar (2017). „Tracing the Origin of a New Meaning of the Term Re‘āyā in the Eighteenth-Century Ottoman Balkans” (PDF). Balkanika. 48: 55—66. Arhivirano iz originala (PDF) 12. 12. 2021. g. Pristupljeno 12. 12. 2021. 
• Fotić, Aleksandar (2018). „Marsiljijev plen: Turski dokumenti o selima beogradskog vakufa Mehmed-paše Jahjapašića” (PDF). Mešovita građa (Miscellanea). 39: 47—101. 
• Fotić, Aleksandar (2018). „The Belgrade Kadi’s Müraseles of 1683: The Mirror of a Kadi’s Administrative Duties”. Belgrade: 1521-1867. Belgrade: The Institute of History. str. 65—77. 
• Fotić, Aleksandar (2019). „Stari izvori nova saznanja: Izazovi autografa Putopisa Evlije-Čelebije” (PDF). Književna istorija. 51 (167): 243—257. 
• Fotić, Aleksandar (2019). „Coping with Extortion on a Local Level: The Case of Hilandarʹs Metochion in Zdravikion (Draviskos, Strymon Region) in the Sixteenth Century” (PDF). Balkanika. 50: 73—83. Arhivirano iz originala (PDF) 12. 12. 2021. g. Pristupljeno 12. 12. 2021. 
• Fotić, Aleksandar (2020). „O fajdi i amanetu, XVI-XVIII vek (i ponešto o kreditu na osmanskom Balkanu)”. Nomophylax: Zbornik radova u čast Srđana Šarkića. Beograd: Pravni fakultet Univerziteta Union; Službeni glasnik. str. 423—446. 
• Fotić, Aleksandar (2020). „Razbojništvo u Jašunjskom manastiru 1782. godine”. Teme: Časopis za društvenu teoriju i praksu. 44 (1): 159—171. Arhivirano iz originala 09. 07. 2020. g. Pristupljeno 12. 12. 2021. 
• Fotić, Aleksandar (2021). „How to Run a Big Monastic Çiftlik: The Case of Hilandar’s ʻBulgar Metochionʼ in Karviya (Kalamaria): Sixteenth-Seventeenth Centuries”. Monastic Economy across Time: Wealth Management, Patterns, and Trends. Sofia: Centre for Advanced Study. str. 83—97. 
• Fotić, Aleksandar (2021). „Receptions of Evliya Çelebi’s Seyahatname in Serbian Historiography and Challenges of the Original Manuscript”. Evliya Çelebi in the Borderlands: New Insights and Novel Approaches to the Seyahatname. Zagreb: Srednja Europa. str. 149—163. 

Literatura

• Ćirković, Sima; Mihaljčić, Rade (1997). „Fotić, Aleksandar”. Enciklopedija srpske istoriografije. Beograd: Knowledge. str. 698. 

Spoljašnje veze

• Academia.edu - Aleksandar Fotić
• Oceni profesora: Aleksandar Fotić Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. decembar 2021)
• Balkanološki institut: Spoljni saradnici