Džon Klauzer
Džon Klauzer (engl. John Clauser; Pasadena, 1. decembar 1942) je američki teorijski i eksperimentalni fizičar poznat po doprinosima osnovama kvantne mehanike, posebno nejednakosti Klauzera–Horna–Šimoni–Holta.[1] Godine 2022. mu je dodeljena Nobelova nagrada za fiziku, zajedno sa Alenom Aspeom i Antonom Cajlingerom, za eksperimente sa upletenim fotonima, utvrđivanje kršenja Belovih nejednakosti i kvantnu informatiku.[2]
Džon Klauzer | |
|---|---|
.jpg) Džon Klauzer | |
| Datum rođenja | 1. decembar 1942. |
| Mesto rođenja | Pasadena, SAD |
| Veb-sajt | johnclauser |
Biografija
urediRođen je 1. decembra 1942. u Pasadeni. Njegov otac Frensis H. Klauzer je bio profesor vazduhoplovnog inženjerstva koji je osnovao i predsedavao odeljenjem za aeronautiku na Univerzitetu Džon Hopkins. Kasnije je radio kao Klark Blenčard Miliken, profesor inženjerstva na Kalifornijskom tehnološkom institutu.[3][4] Njegova majka Ketrin Makmilan je bila bibliotekarka humanističkih nauka na istom institutu i sestra dobitnika Nobelove nagrade za hemiju Edvina Matisona Makmilana 1951.[5] Diplomirao je fiziku na Kalifornijskom tehnološkom institutu 1964. godine.[6] Magistrirao je 1966. i doktorirao 1969. na Univerzitetu Kolumbija[7] pod mentorstvom Patrika Tadijusa.[8][9] Od 1969. do 1997. je radio uglavnom na Univerzitetu Kalifornije u Berkliju, Nacionalnoj laboratoriji Lorens Berkli i Lorens Livermor.[10] Godine 1972. je radio sa Stjuartom Fridmanom i izveo je prvi eksperimentalni test Belove nejednakosti što je bilo prvo eksperimentalno posmatranje njegovog kršenja.[11] Godine 1974. je radio sa Majklom Hornom koji je prvi put pokazao da generalizacija Belove teoreme pruža ozbiljna ograničenja za sve lokalne realističke teorije prirode. Godine 1974. je napravio prvo posmatranje statistike za svetlost preko kršenja Koši-Švarcove nejednakosti za klasična elektromagnetna polja i time je po prvi put pokazao nedvosmislen karakter sličan česticama za fotone. Godine 1976. je sproveo drugi eksperimentalni test predviđanja Belove teoreme u svetu.[12] Nagrađen je Volfovom nagradom za fiziku 2010. godine zajedno sa Alenom Aspeom i Antonom Cajlingerom. Njih trojica su takođe zajedno dobili Nobelovu nagradu za fiziku 2022.[13]
Reference
uredi- ^ „John F. Clauser”. American Institute of Physics.
- ^ „The Nobel Prize in Physics 2022”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-10-09.
- ^ „Proving that Quantum Entanglement is Real”. California Institute of Technology (na jeziku: engleski). 2022-09-20. Pristupljeno 2022-10-06.
- ^ „Dr. Francis H. Clauser”. NAE Website. Pristupljeno 2022-10-06.
- ^ „Caltech Alum Wins Nobel Prize in Physics”. California Institute of Technology (na jeziku: engleski). 2022-10-04. Pristupljeno 2022-10-06.
- ^ The Big T. Associated Students of the California Institute of Technology. 1963.
- ^ „John F. Clauser”. American Institute of Physics.
- ^ Clauser, John F. (1970). Measurement of the Cosmic Microwave Background by Optical Observations of Interstellar Molecules (Teza).
- ^ „Patrick Thaddeus (1932–2017)” (PDF). Biographical Memoirs. National Academy of Sciences. str. 12.
- ^ „John F. Clauser”. American Institute of Physics.
- ^ Freedman, Stuart J.; Clauser, John F. (3. 4. 1972). „Experimental Test of Local Hidden-Variable Theories”. Physical Review Letters. 28 (14): 938-941. Bibcode:1972PhRvL..28..938F. doi:10.1103/PhysRevLett.28.938. Pristupljeno 5. 10. 2022.
- ^ „Proving that Quantum Entanglement is Real”. California Institute of Technology. 20. 9. 2022. Pristupljeno 6. 10. 2022.
- ^ „The Nobel Prize in Physics 2022”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 10. 2022.
