Jovan Šerbanović
Jovan Šerbanović Šerban (Laznica, kod Žagubice, 1919 — Sige, kod Žagubice, 6. januar 1944), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| jovan šerbanović | |
|---|---|
 Jovan Šerbanović | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1919. |
| Mesto rođenja | Laznica, kod Žagubice, Kraljevstvo Srba, Hrvata i Slovenaca |
| Datum smrti | 6. januar 1944. (24/25 god.) |
| Mesto smrti | Sige, kod Žagubice, Područje Vojnog zapovednika u Srbiji, Nacistička Nemačka |
| Profesija | student medicine |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1939. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 14. decembra 1949. |
Biografija
uredi_1387994065.jpg)
Rođen je 1919. godine u selu Laznici, kod Žagubice, gde se nalazi njegova rodna kuća. Osnovnu školu je završio u rodnom mestu, a gimnaziju u Požarevcu. Kao učenik petog razreda gimnazije pristupio je omladinskom revolucionarnom pokretu i ubrzo postao jedan od najistaknutijih revolucionarnih-omladinaca u gimnaziji.
Po završetku velike mature, otišao je u Beograd gde je upisao studije na Medicinskom fakultetu. Tokom studija aktivno je učestvovao u studentskom revolucionarnom pokretu na Beogradskom univerzitetu. Početkom 1939. godine je zbog revolucionarnog rada bio hapšen. Pošto se pred policijom dobro držao i nikoga nije odao, primljen je u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Učestvovao je i u velikim studentskim demonstracijama u Beogradu, 14. decembra 1939. godine.
Za vreme studije, svaki raspust je provodio u rodnom kraju, gde je aktivno politički delovao pomažući mesnoj partiskoj i skojevskoj organizaciji. U selo je donosio partijski materijal i uticao na mlade da prihvate liniju KPJ. Početkom 1940. godine primljen je u rukovodstvo partijske organizacije na Medicinskom fakultetu.
Posle Aprislkog rata i okupacije Kraljevine Jugoslavije, 1941. godine odlukom Partije bio je poslat u Požarevac, gde je u maju postao član Okružnog komiteta KPJ za Požarevac. Aktivno je radio na organizovanju ustanka u ovom kraju. Bio je učesnik Okružne partijske konferencije održane 8. juna. Tokom boravka u Požarevcu organizovao je i učestvovao u izvršenju nekoliko diverzantskih akcija, od koji je najveća bila paljenje 8,5 vagona pšenice, koja je bila namenjena Nemcima, na državnom imanju „Meminac“ u Ljubičevu, početkom avgusta.
Septembra 1941. godine, je po odluci KPJ, napustio Požarevac i stupio u Požarevački partizanski odred, gde je postavljen za političkog komesara Mlavske čete. Tokom istog meseca, sa grupom boraca-omladinaca probio se u Homolje i razoružao žandare u njihovoj stanici u Žagubici. Krajem meseca, sa svojom četom je ponovo upao u Žagubicu, u kojoj su se tada nalazili četnici Koste Pećanca i oslobodio je. Četnici su se tada povukli ka Despotovcu, gde su se pregrupisali i pojačani grupom iz manastira Gornjak ponovo napali Žagubicu. Partizani su se tada povukli i na putu između Žagubice i Laznice se razvila borba koja je trajala čitavog dana. U ovoj borbi poginuo je Jovanov mlađi brat.
Krajem 1941. i početkom 1942. godine okupatori su otpočeli veliku ofanzivu na oslobođenu teritoriju u istočnoj Srbiji. U ovim borbama, koje su vođene iz dana u dan Jovan je kao partijski radnik i politički rukovodilac aktivno radio na očuvanju Odreda, koji je pretrpeo teške gubitke. U proleće 1942. godine je bio ranjen, ali se ubrzo oporavio i vratio u Odred. U jesen iste godine, u borbi sa četnicima, ponovo je bio ranjen, ovog puta teže. Zbog ozbiljne rane, povučen je iz Odreda i na lečenju je ostao do februara 1943. godine.
Posle ozdravljenja, Jovan se nije mogao vratiti u Odred, jer više nije mogao podnositi napore koje su donosili marševi i sukobi sa neprijateljem. Tada je postao pozadinski radnik, koji je politički delovao među narodom i pozivao ga u borbu. Maja 1943. godine, na terenu Homolja je bio otkriven od strane četnika. Oni su ga tada opkolili sa još dva druga na jednom salašu, kod sela Osanice. Međutim, Jovan i njegovi drugovi su uspeli da pobegnu.
Okupator je na razne načine pokušavao da uhvati Jovana jer je znao da je on veoma značajna ličnost Narodnooslobodilačkog pokreta u istočnoj Srbiji. U ovoj svojoj nameri uspeo je 6. januara 1944. godine, kada je Jovana uhvatio i ubio, u kolibi jednog seljaka u selu Sige, kod Žagubice.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 14. decembra 1949. godine, proglašen je za narodnog heroja.
Požarevačka gimnazija koju je pohađao nosila je ime po njemu od 1959. do 2001. godine.
Vidi još
urediLiteratura
uredi- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.
