Organizacija za ekonomsku saradnju i razvoj
Organizacija za ekonomsku saradnju i razvoj (OESR; engl. Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD; fr. Organisation de coopération et de développement économiques, OCDE) je osnovana 14. decembra 1960. godine. Nastala je iz Organizacije za evropsku ekonomsku saradnju (OEES; engl. Organisation for European Economic Co-operation, OEEC), osnovane 1948. godine s ciljem da pomogne ostvarenju i administraciji Maršalovog plana o rekonstrukciji Evrope nakon Drugog svetskog rata. Kasnije je njeno članstvo bilo prošireno na neevropske zemlje, a 1961. godine reformisana je u Organizaciju za ekonomsku saradnju i razvoj.
Organizacija za ekonomsku saradnju i razvoj | |
---|---|
Organisation for Economic Co-operation and Development | |
Skraćenica | OECD |
Osnovana | 1948. kao OEECa reformisana 1961. u OECD |
Datum osnivanja | 1948. kao OEECa reformisana 1961. u OECD |
Tip | međunarodna organizacija |
Sedište | Pariz, Francuska |
Članovi | 39 država
Spisak
|
Generalni sekretar | Matijas Korman Australija |
Veb-sajt | www.oecd.org |
Ciljevi:
- postići što veći privredni rast i zaposlenost;
- povećati životni standard u zemljama članicama, uz očuvanje finansijske ravnoteže;
- doprinositi razvoju svetske privrede;
- pomagati zdrav ekonomski napredak u članicama i nečlanicama u procesu njihovog privrednog razvoja;
- doprinositi širenju svetske trgovine na multilateralnoj osnovi, bez diskriminacije i u skladu sa međunarodnim obavezama.
Organizacija
urediNajviši organ je Savet, sastavljen od predstavnika svih zemalja članica. Pojedine članice imaju svoje stalne delegacije koje su osnovane kao diplomatske misije, sa ambasadorom na čelu. Ambasador predstavlja svoju zemlju na zasedanjima Saveta. Savet zaseda i, po principu konsenzusa, donosi odluke koje su pravno obavezujuće za članice, ili donosi preporuke koje su odraz ambivalentnosti političke volje i neobavezne su. Sedište organizacije je u Parizu.
Države članice
uredi- Australija
- Austrija
- Belgija
- Ujedinjeno Kraljevstvo
- Grčka
- Danska
- Zapadna Nemačka
- Irska
- Island
- Italija
- Izrael
- Japan
- Južna Koreja
- Kanada
- Litvanija
- Luksemburg
- Mađarska
- Meksiko
- Novi Zeland
- Norveška
- Poljska
- Portugal
- Sjedinjene Američke Države
- Slovačka
- Slovenija
- Turska
- Finska
- Francuska
- Holandija
- Češka
- Čile
- Švajcarska
- Švedska
- Španija
Istorija
urediGodina | Države članice |
---|---|
1960. | Belgija, Danska, Francuska, Grčka, Holandija, Irska, Island, Luksemburg, Zapadna Nemačka, Norveška, Portugal, Austrija, Španija, Švajcarska, Švedska, Italija, Turska, Ujedinjeno Kraljevstvo, SAD i Kanada |
1964. | Japan |
1969. | Finska |
1971. | Australija |
1973. | Novi Zeland |
1994. | Meksiko |
1996. | Češka, Mađarska, Poljska, Republika Koreja |
2000. | Slovačka |
2010. | Čile, Slovenija, Izrael |
2018. | Litvanija |
2023. | Rumunija |
Indikatori
urediU sledećoj tabeli su prikazani razni podaci za zemlje OECD članice, uključujući površinu, populaciju, ekonomsku proizvodnju i nejednakost dohotka, kao i razne složene indekse, uključujući ljudski razvoj, održivost države, vladavinu zakona, percepciju korupcije, ekonomske slobode, stanje mira, slobodu štampe i demokratski nivo.
Zemlja | Površina[1] (km²) 2017 |
Populacija[1] 2017 |
GDP (PPP)[1] (Intern. $) 2017 |
GDP (PPP) po glavi stanovnika[1] (Intern. $) 2017 |
Nejednakost dohotka[1] 2008-2016 (najnovija dostupna) |
HDI[2] 2017 |
FSI[3] 2018 |
RLI[4] 2017-2018 |
CPI[5] 2017 |
IEF[6] 2018 |
GPI[7] 2018 |
WPFI[8] 2018 |
DI[9] 2017 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Australija | 7,741,220 | 24,598,933 | 1,192,065,505,301 | 48,460 | 34.7 | 0.939 | 20.8 | 0.81 | 77 | 80.9 | 1.425 | 15.46 | 9.09 |
Austrija | 83,879 | 8,809,212 | 461,582,926,400 | 52,398 | 30.5 | 0.908 | 26.2 | 0.81 | 75 | 71.8 | 1.265 | 14.04 | 8.42 |
Belgija | 30,530 | 11,372,068 | 544,041,974,958 | 47,840 | 27.7 | 0.916 | 29.7 | 0.77 | 75 | 67.5 | 1.525 | 13.16 | 7.78 |
Kanada | 9,984,670 | 36,708,083 | 1,714,447,151,944 | 46,705 | 34.0 | 0.926 | 21.5 | 0.81 | 82 | 77.7 | 1.371 | 15.28 | 9.15 |
Čile | 756,096 | 18,054,726 | 444,777,637,169 | 24,635 | 47.7 | 0.843 | 40.7 | 0.67 | 67 | 75.2 | 1.595 | 22.69 | 7.84 |
Češka | 78,870 | 10,591,323 | 384,753,663,283 | 36,327 | 25.9 | 0.888 | 39.0 | 0.74 | 57 | 74.2 | 1.360 | 21.89 | 7.62 |
Danska | 42,922 | 5,769,603 | 296,350,723,354 | 51,364 | 28.2 | 0.929 | 19.8 | 0.89 | 88 | 76.6 | 1.337 | 13.99 | 9.22 |
Estonija | 45,230 | 1,315,480 | 41,756,008,089 | 31,742 | 32.7 | 0.871 | 43.0 | 0.80 | 71 | 78.8 | 1.712 | 14.08 | 7.79 |
Finska | 338,420 | 5,511,303 | 247,269,243,619 | 44,866 | 27.1 | 0.920 | 17.9 | 0.87 | 85 | 74.1 | 1.515 | 10.26 | 9.03 |
Francuska | 549,087 | 67,118,648 | 2,876,059,993,399 | 42,850 | 32.7 | 0.901 | 32.2 | 0.74 | 70 | 63.9 | 1.839 | 21.87 | 7.80 |
Nemačka | 357,380 | 82,695,000 | 4,187,583,088,239 | 50,639 | 31.7 | 0.936 | 25.8 | 0.83 | 81 | 74.2 | 1.500 | 14.39 | 8.61 |
Grčka | 131,960 | 10,760,421 | 297,008,117,389 | 27,602 | 36.0 | 0.870 | 55.3 | 0.60 | 48 | 57.3 | 1.998 | 29.19 | 7.29 |
Mađarska | 93,030 | 9,781,127 | 274,926,859,412 | 28,108 | 30.4 | 0.838 | 50.2 | 0.55 | 45 | 66.7 | 1.494 | 29.11 | 6.64 |
Island | 103,000 | 341,284 | 18,140,165,689 | 53,153 | 27.8 | 0.935 | 20.3 | N/D | 77 | 77.0 | 1.111 | 14.10 | 9.58 |
Irska | 70,280 | 4,813,608 | 364,140,938,830 | 75,648 | 31.8 | 0.938 | 20.7 | N/D | 74 | 80.4 | 1.408 | 14.59 | 9.15 |
Izrael | 22,070 | 8,712,400 | 333,351,018,354 | 38,262 | 41.4 | 0.903 | N/D | N/D | 62 | 72.2 | 2.707 | 30.26 | 7.79 |
Italija | 301,340 | 60,551,416 | 2,387,357,093,793 | 39,427 | 35.4 | 0.880 | 43.8 | 0.65 | 50 | 62.5 | 1.737 | 24.12 | 7.98 |
Japan | 377,962 | 126,785,797 | 5,487,161,155,332 | 43,279 | 32.1 | 0.909 | 34.5 | 0.79 | 73 | 72.3 | 1.408 | 28.64 | 7.88 |
Južna Koreja | 100,280 | 51,466,201 | 1,972,970,735,842 | 38,335 | 31.6 | 0.903 | 35.7 | 0.72 | 54 | 73.8 | 1.823 | 23.51 | 8.00 |
Letonija | 64,490 | 1,940,740 | 53,561,181,206 | 27,598 | 34.2 | 0.847 | 44.9 | N/D | 58 | 73.6 | 1.670 | 19.63 | 7.25 |
Litvanija | 65,286 | 2,827,721 | 90,748,628,812 | 32,092 | 37.4 | 0.858 | 39.4 | N/D | 59 | 75.3 | 1.732 | 22.20 | 7.41 |
Luksemburg | 2,590 | 599,449 | 62,189,692,542 | 103,745 | 33.8 | 0.904 | 20.8 | N/D | 82 | 76.4 | N/D | 14.72 | 8.81 |
Meksiko | 1,964,380 | 129,163,276 | 2,358,275,520,126 | 18,258 | 43.4 | 0.774 | 71.5 | 0.45 | 29 | 64.8 | 2.646 | 48.91 | 6.41 |
Holandija | 41,540 | 17,132,854 | 899,530,829,783 | 52,503 | 28.2 | 0.931 | 26.2 | 0.85 | 82 | 76.2 | 1.525 | 10.01 | 8.89 |
Novi Zeland | 267,710 | 4,793,900 | 197,072,471,931 | 41,109 | N/D | 0.917 | 20.9 | 0.83 | 89 | 84.2 | 1.241 | 13.62 | 9.26 |
Norveška | 385,178 | 5,282,223 | 324,403,929,579 | 61,414 | 27.5 | 0.953 | 18.3 | 0.89 | 85 | 74.3 | 1.486 | 7.63 | 9.87 |
Poljska | 312,680 | 37,975,841 | 1,102,293,080,831 | 29,026 | N/D | 0.865 | 41.5 | 0.67 | 60 | 68.5 | 1.676 | 26.59 | 6.67 |
Portugalija | 92,225 | 10,293,718 | 326,029,976,815 | 31,673 | 35.5 | 0.847 | 27.3 | 0.72 | 63 | 63.4 | 1.258 | 14.17 | 7.84 |
Slovačka | 49,035 | 5,439,892 | 171,990,237,347 | 31,616 | 26.5 | 0.855 | 42.5 | N/D | 50 | 65.3 | 1.611 | 20.26 | 7.16 |
Slovenija | 20,270 | 2,066,748 | 72,063,812,126 | 34,868 | 25.4 | 0.896 | 30.3 | 0.67 | 61 | 64.8 | 1.364 | 21.69 | 7.50 |
Španija | 505,940 | 46,572,028 | 1,769,637,042,996 | 37,998 | 36.2 | 0.891 | 41.4 | 0.70 | 57 | 65.1 | 1.568 | 20.51 | 8.08 |
Švedska | 447,420 | 10,067,744 | 505,482,949,469 | 50,208 | 29.2 | 0.933 | 20.8 | 0.86 | 84 | 76.3 | 1.516 | 8.31 | 9.39 |
Švajcarska | 41,290 | 8,466,017 | 547,853,971,543 | 64,712 | 32.3 | 0.944 | 19.2 | N/D | 85 | 81.7 | 1.373 | 11.27 | 9.03 |
Turska | 785,350 | 80,745,020 | 2,140,141,581,685 | 26,505 | 41.9 | 0.791 | 82.2 | 0.42 | 40 | 65.4 | 2.777 | 53.50 | 4.88 |
Ujedinjeno Kraljevstvo | 243,610 | 66,022,273 | 2,856,703,440,289 | 43,269 | 33.2 | 0.922 | 34.3 | 0.81 | 82 | 78.0 | 1.786 | 23.25 | 8.53 |
Sjedinjene Države | 9,831,510 | 325,719,178 | 19,390,604,000,000 | 59,532 | 41.5 | 0.924 | 37.7 | 0.73 | 75 | 75.7 | 2.232 | 23.73 | 7.98 |
OECDb | 36,328,730 | 1,300,865,255 | 56,394,326,347,476 | 43,351 | 33.1 | 0.895 | 34.2 | 0.74 | 68 | 72.4 | 1.645 | 20.30 | 8.10 |
Zemlja | Površina (km²) 2017 |
Populacija 2017 |
GDP (PPP) (Intern. $) 2017 |
GDP (PPP) po glavi stanovnika (Intl. $) 2017 |
Nejednakost dohotka 2008-2016 (najnovija dostupna) |
HDI 2017 |
FSI 2018 |
RLI 2017-2018 |
CPI 2017 |
IEF 2018 |
GPI 2018 |
WPFI 2018 |
DI 2017 |
| ||||||||||||
Napomena: Boje ukazuju na globalnu poziciju zemlje u odgovarajućem indikatoru. Na primer, zelena ćelija označava da je zemlja rangirana u gornjih 25% liste (uključujući sve zemlje sa dostupnim podacima). |
Najviši kvartal | Gornje-srednji (3. kvartal) | Donje-srednji (2. kvartal) | Najniži kvartal |
Reference
uredi- ^ a b v g d „World Development Indicators”. World Bank. 18. 10. 2018.
- ^ „Human Development Report 2018”. United Nations Development Programme. 14. 09. 2018.
- ^ „Global Data | Fragile States Index”. The Fund for Peace. 23. 04. 2018.
- ^ „Rule of Law Index 2017-2018”. World Justice Project. 31. 01. 2018. Arhivirano iz originala 29. 04. 2015. g. Pristupljeno 17. 12. 2018.
- ^ „Corruption Perceptions Index 2017”. Transparency International. 21. 02. 2018. Arhivirano iz originala 24. 11. 2018. g.
- ^ „Country Rankings: World & Global Economy Rankings on Economic Freedom”. Heritage Foundation. 02. 2. 2018. Arhivirano iz originala 09. 12. 2019. g. Pristupljeno 17. 12. 2018.
- ^ „Global Peace Index 2018”. Vision of Humanity. 06. 6. 2018.
- ^ „2018 World Press Freedom Index”. Reporters Without Borders. 25. 04. 2018. Arhivirano iz originala 24. 04. 2016. g. Pristupljeno 17. 12. 2018.
- ^ „Democracy Index 2017” (PDF). Economist Intelligence Unit. 31. 01. 2018.