Sada (Pešta)

Sada (mađ. Szada) je naselje u centralnoj Mađarskoj. Sada je veće naselje u okviru peštanske županije.

Sada mađ. Szada
Palata Grašalković−Pejačević
Grb
Administrativni podaci
Država	Mađarska
Region	Centralna Mađarska
Županija	Pešta
Srez	Gedele
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2017.	5.225
— gustina	304,84 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	47° 38′ 14″ S; 18° 18′ 40″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina	16,69 km2
Sada Sada na karti Mađarske
Poštanski broj	2111
Pozivni broj	(+36) 26
Veb-sajt
http://www.szada.hu www.szada.hu/

Geografija

Lokacija

Naselje se nalazi u brdima Gedele, duž puta broj 2104 koji povezuje Gedele sa Vacom, između Gedelea i Verešeđhaze. Takođe se graniči sa Mođorodom sa zapada, a sa njim je povezan putem 21 109.

Istorija

Prema nekima, ime Sada potiče iz ugrofinskog jezika i znači usta (usta) ili ulaz nečega. (Etimološki je slično imenu mesta Taktasad, između ostalih) Gledano sa Gedelea, naselje je tačno na ulazu u dolinu. Po drugom objašnjenju, slovenskog je porekla i označava baštu. Na granici naselja nastaje potok Rakoš. Prvi pisani zapis o tome nalazi se u svedočanstvu iz 1325. godine. Godine 1325. kralj Lajoš I poklonio je Sad i Gedele Petru Poharusu, koji je bio glavni gospodar grofovije Abauj-Torna. Tokom ratova masto je opustošeno, a preseljenje je počelo oko 1620-ih.

Rimokatolička crkva podignuta je 1794. godine.

Porodica Grasalkovič je podigla svoju vilu oko 1810. godine, prema drugim izvorima, oko 1820. godine, koja je kasnije bila u vlasništvu Pejačeviča i konačno porodice Bano.

Reformatska crkva podignuta je 1928. godine na glavnom putu, usred sela, naspram rimokatoličke crkve. Do tada su se reformatori Sada okupljali na bogosluženju u staroj crkvi sa drvenom kulom, koja se nalazi u jednoj od najdubljih tačaka sela, pored rovova.

Njegovo staro ime u Pešti: Đimelčterme sent Sada (Gyümölcstermő szent Szada) iako njegovo tlo nije baš dobro, jer ima mnogo glinovitih područja gde ne mogu sve voćke da prežive. Međutim, stariji ljudi se još uvek sećaju starih ogromnih stabala trešanja i polja jagoda Diošvega, koji su bili stvarna egzistencija ljudi Sada.

Stanovništvo

Tokom popisa 2011. godine, 84,5% stanovnika se izjasnilo kao Mađari, 1,1% kao Nemci, 0,4% kao Rumuni i 0,2% kao Ukrajinci (15,4% se nije izjasnilo).

Verska distribucija je bila sledeća: rimokatolici 24,2%, reformisani 20,4%, luterani 1,8%, grkokatolici 0,7%, nedenominacioni 18,7% (31% se nije izjasnilo).

Razvoj stanovništva Sada

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt