Dojkinačka reka
Dojkinačka reka je reka u jugoistočnoj Srbiji, pritoka je reke Visočice. Reka u širem smislu pripada slivu reke Visoćice (Temštice), a u najširem smislu pripada slivu reke Nišave, odnosno Južne Morave, zatim Velike Morave, pa samim tim i crnomorskom slivu.
Dojkinačka reka | |
---|---|
Opšte informacije | |
Dužina | 26,07 km |
Basen | 137,21 km2 |
Sliv | Crnomorski |
Plovnost | ne |
Vodotok | |
Izvor | „Tri kladenca” |
V. izvora | 1860 m |
Ušće | reka Visočica |
Geografske karakteristike | |
Država/e | Srbija |
Oblast | Istočna Srbija |
Naselja | - |
Pritoke | Jelovička reka |
Reka na Vikimedijinoj ostavi |
Geografske odlike
urediDojkinačka reka izvire na Staroj planini, na visoravni Koprena, iz izvora zvanog „Tri kladenca”, koji se nalazi na na 1.860 m n.v, oko 1,5 km severozapadno od vrha Koprena (1.963 m n.v). Dojkinačka reka je na svom putu formirala i jako usku aluvijalnu ravan, rečnu dolinu zvanu Arbinje, kroz koju skoro celom dužinom rečnog toka i protiče. Kako protiče i kroz selo Dojkinci, po njemu i nosi ime.
Sa 26,07 km najduža je pritoka Visočice. Takođe po površini sliva od 137,21 km² najveća je njena pritoka.[1]
Dojkinačka reka najpre teče prema severozapadu, da bi zatim laktasto skrenula ka jugozapadu. Na ušću Lisevskog dola skreće ka jugoistoku, a od ušća Jelovičke reke opet ka jugozapadu. Pad Dojkinačke reke je veliki i proseku iznosi 44,92 m/km.
Nizvodno od ušća Jelovičke reke, jedne od pritoka Dojkinačke reke, ona probija uzak pojas jurskih karbonatnih tvorevina, formirajući klisurastu dolinu između Ametovog kamika (1.090 m n.v) na zapadu i Rosomačkog vrha (1.236 m n.v) na istoku. Na razvođu Dojkinačke i Jelovičke reke, u trijaskim klastičnim stena formirano je amfiteatralno udubljenje površine oko 2 km². Na njegovom obodu se javlja više izvora, a kratki vodotokovi se sustiču i poniru u krašku masu u podnožju Bodinog vrha (.1484 m n.v).[1]
U rečnom koritu se često javljaju brzaci, a obluci velikih dimenzija u rečnom koritu govore o snazi rečnog toka Dojkinačka reka.[1]
Dojkinačka reka se uliva u Visočicu kod sela Visočka Ržana na 689 m n.v.[2]
Vegetacija
urediDolinske strane Dojkinačka reka su strme i u donjem delu doline prekrivene najviše jelovom šumom, dok su razvođa prema Toplodolskoj, Gostuškoj, Belskoj i Jelovičkoj reci pokrivena travnatom vegetacijom.
Turistički značaj
urediKorito Dojkinačke reke je izuzetno atraktivno i prolazi kroz Arbinje, koje važi za najlepšu rečnu dolinu u Srbiji, a i šire.[3]
Dojkinci, kroz koje prolazi reka je poznato selo jer služi kao početna tačka na usponu za Staru planinu i vodopade Stare planine.
Reka formira više atraktivnih slapova i manjih vodopada od kojih je najpoznatiji vodopad Tupavica.[4]