Gornja Lastva

насеље у општини Тиват у Црној Гори

Gornja Lastva je naselje u opštini Tivat u Crnoj Gori. Prema popisu iz 2003. bilo je 6 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 13 stanovnika).

Gornja Lastva
Administrativni podaci
DržavaCrna Gora
OpštinaTivat
Stanovništvo
 — 2011.6
Geografske karakteristike
Koordinate42° 27′ 08″ S; 18° 42′ 16″ I / 42.452333° S; 18.7045° I / 42.452333; 18.7045
Vremenska zonaUTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST)
Aps. visina961 m
Gornja Lastva na karti Crne Gore
Gornja Lastva
Gornja Lastva
Gornja Lastva na karti Crne Gore
Ostali podaci
Pozivni broj032
Registarska oznakaTV

Gornja Lastva je malo mesto u Boki kotorskoj mediteranskog tipa, na brdu Vrmac koji razdvaja tivatski i kotorski zaliv. Nalazi se na 300 metara nadmorske visine i udaljena je 3 kilometra, lokalnim asfaltnim putem, od jadranske magistrale. Smeštena je na osunčanoj padini brda Vrmac sa pogledom na tivatski zaliv i dalje, preko poluostrva Luštica, na otvoreno more. Naselje na tome mestu postoji od davnina.

Istorija

uredi

Od nastanka naselja, kamene kuće su građene i razgrađivane da bi se na njihovom mestu gradile nove, savremenije. Mnoge kuće su vremenom napuštene i međe urušene, ali autentičnost tradicionalnog načina gradnje i ukupnog ambijenta nije ničim narušena. Danas najbolje očuvane i najmarkantnije kuće u naselju potiču uglavnom iz XIX veka. Iz istoga je doba i mlin za masline u kojem se do danas nije ništa promenilo, a masline se još uvek melju kao nekada - mlin pokreće ljudska snaga.

Župna crkva svete Marije građena je u XIV veku i u njoj su brojne i vredni umetnički predmeti: oltar od raznobojnog mermera, oltarna pala sa slikom Bogorodičina rođenja, za koju se vjeruje da je delo venecijanskog slikara Andrea Trevisana, romanički zlatni krst, oltarna slika zvana Gospa od Lovrata, a još starija je crkva svetoga Vida koja je podignuta u IX stoljeću i nalazi se na vrhu istoimenoga brda iznad Gornje Lastve.

 
Gornja Lastva

Gornja Lastva je u vreme svoga punoga života, u prvoj polovini XX veka, imala oko 500 stanovnika i više od 100 stambenih kuća. Bila je ekonomski zaokružen sistem, stanovništvo je gajilo stoku i obrađivalo zemlju tako da je proizvodilo hrane dovoljno za svoje potrebe. U selu je bilo sedam mlinova za masline, jedna vodenica za žito, 12 guvna, 24 počula (bunara) i 5 kaptaža za vodu. Na okolnim su padinama bili vinogradi, maslinjaci, voćnjaci. Gornja je Lastva bila organizovana u svoju opštinu do Drugog svetskog rata, imala je školu od 1845. godine, župnika, i „Hrvatsko tamburaško društvo“.[1] Lazar Tomanović spominje brdo Svete Petke u Boki kotorskoj. Iznad Lastve je brdo Grlice, iza koga se vidi još više brdo Svete Petke, gde su razvaline, verovatno istoimene crkve. [2] Lastovljani su bili dobri zanatlije, posebno zidari. Mnogi su navigavali - plovili na bokeljskim brodovima.

Posle Drugog svetskog rata, Gornja Lastva, beleži stalni pad broja stanovnika. Stanovništvo se seli bliže moru, odnosno radnom mestu, najčešće u Donju Lastvu ili u Tivat. Većina Lastovljan danas žive uglavnom u Donjoj Lastvi i Tivtu.

Demografija

uredi

U naselju Gornja Lastva živi 6 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 54,7 godina (31,5 kod muškaraca i 66,3 kod žena). U naselju ima 4 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 1,50.

Stanovništvo u ovom naselju veoma je heterogeno, a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija[3]
Godina Stanovnika
1948. 233
1953. 186
1961. 153
1971. 94
1981. 42
1991. 13 13
2003. 6 6
Etnički sastav prema popisu iz 2003.[4]
Hrvati
  
2 33,33%
Crnogorci
  
1 16,66%
nepoznato
  
0 0,0%


Domaćinstva
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Vidi još

uredi

Reference

uredi
  1. ^ „Kulturni život Gornje Lastve”. Arhivirano iz originala 07. 12. 2011. g. Pristupljeno 16. 03. 2012. 
  2. ^ Tomanović 2007, str. 411.
  3. ^ Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2003, podaci po naseljima. Podgorica: Republički zavod za statistiku. septembar 2005. COBISS-ID 8764176. 
  4. ^ Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. Podgorica: Republički zavod za statistiku. septembar 2004. ISBN 978-86-84433-00-0. 
  5. ^ Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. Podgorica: Republički zavod za statistiku. oktobar 2004. COBISS.CG-ID 8489488. 

Literatura

uredi
  • Tomanović, Lazar (2007). Putopisna proza. Gradska biblioteka i čitaonica Herceg Novi. 

Spoljašnje veze

uredi