Gorocvet
Gorocvet (lat. Adonis vernalis), takođe zečji mak, gorocvat ili gospina vlas je višegodišnja, zeljasta biljka iz familije ljutića (lat. Ranunculaceae), koja raste na peskovitim staništima i sušnim livadama. Još jedna je biljka iz porodice koja je nazvana po liku iz grčke mitologije, lepom lovcu Adonis, dok drugi deo njenog latinskog naziva (lat. vernalis — „prolećni”) potiče od činjenice da cveta u proleće, od marta do maja. Predstavlja ukras Deliblatske peščare i u Vojvodini je ova biljka zaštićena od 1978. godine. Osim po lepoti, ova biljka je i dragocena po lekovitosti i koristi se za proizvodnju lekova protiv srčanih oboljenja. Upravo zbog toga je znatno proređena. Lepota i lekovitost ne smeju da zavaraju – ona je otrovna.
Adonis vernalis | |
---|---|
Naučna klasifikacija | |
Carstvo: | Plantae |
Kladus: | Tracheophytes |
Kladus: | Angiospermae |
Kladus: | Eudicotidae |
Red: | Ranunculales |
Porodica: | Ranunculaceae |
Rod: | Adonis |
Vrsta: | A. vernalis
|
Binomno ime | |
Adonis vernalis | |
Sinonimi | |
|
Opis biljke
urediGorocvet je višegodišnja zeljasta biljka sa debelim rizomom. Iz rizoma se razvija 3-4 stabaoca, visine do 40 cm, sa listovima koji su perasto izdeljeni na tanke, linearne režnjeve. Na vrhu stabla obrazuje se veoma krupan, 3-7 cm u prečniku, cvet čiji su krunični listići mnogobrojni (uvek ih je više od 15) i svetložuti.
Hemijski sastav droge
urediKao droga se koristi nadzemni deo biljke sa cvetom (lat. Adonidis vernalis herba) koji sadrži:
- oko 20 srčanih glikozida među kojima su najbitniji: adonitoksin, adonitoksigen i cimarin;
- flavonoide;
- kumarine;
- saponine;
- fitosterine i dr.
Lekovito dejstvo
urediKoristi se kod bolesti kardiovaskularnog sistema kao kardiotonik i jak diuretik, a kao sedativ kod neurovegetativnih smetnji, nesanice i epilepsije. U homeopatiji se upotrebljava za lečenje hipertireoze, reume, zapaljenja pluća, angine pektoris.
Upozorenje: ovu biljku zbog otrovnosti ne treba koristiti bez stručnog nadzora!
Galerija
uredi-
Gorocvet
-
Gorocvet
-
Gorocvet
cvet -
Gorocvet
stanište -
Gorocvet
stanište -
Gorocvet
-
Gorocvet
Literatura
uredi- Gostuški, R: Lečenje lekovitim biljem, Narodna knjiga, Beograd, 1979.
- Grlić, Lj: Enciklopedija samoniklog jestivog bilja, August Cesarec, Zagreb, 1986.
- Djuk, A, Dž: Zelena apoteka, Politika, Beograd, 2005.
- Jančić, R: Lekovite biljke sa ključem za određivanje, Naučna knjiga, Beograd, 1990.
- Jančić, R: Botanika farmaceutika, Službeni list SCG, Beograd, 2004.
- Jančić, R: Sto naših najpoznatijih lekovitih biljaka, Naučna knjiga, Beograd, 1988.
- Kojić, M, Stamenković, V, Jovanović, D: Lekovite biljke jugoistične Srbije, ZUNS, Beograd 1998.
- Lakušić, D: Vodič kroz floru nacionalnog parka Kopaonik, JP Nacionalni park Kopaonik, Kopaonik, 1995.
- Marin, P, Tatić, B: Etimološki rečnik, NNK Internacional, Beograd, 2004.
- Mindel, E: Vitaminska biblija, FaMilet, 1997.
- Mišić Lj, Lakušić R: Livadske biljke, ZUNS Sarajevo, ZUNS Beograd, IP Svjetlost, 1990
- Stamenković, V: Naše neškodljive lekovite biljke, Trend, Leskovac
- Tucakov, J: Lečenje biljem, Rad, Beograd, 1984.
Spoljašnje veze
uredi- Mediji vezani za članak Gorocvet na Vikimedijinoj ostavi
- Škola biologije
Crvena knjiga flore Srbije
| |
|