Veljko Milatović
Veljko Milatović (Nikšić, 5. decembar 1921 — Herceg Novi, 19. oktobar 2004) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Crne Gore, junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije.
| veljko milatović | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 Veljko Milatović | ||||||
| Lični podaci | ||||||
| Datum rođenja | 5. decembar 1921. | |||||
| Mesto rođenja | Nikšić, Kraljevina SHS | |||||
| Datum smrti | 19. oktobar 2004. (82 god.) | |||||
| Mesto smrti | Herceg Novi, Crna Gora, Srbija i Crna Gora | |||||
| Profesija | društveno-politički radnik | |||||
| Delovanje | ||||||
| Član KPJ od | 1940. | |||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | |||||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska armija 1941 — 1945. | |||||
| Predsednik Skupštine SR Crne Gore | ||||||
| Period | 5. maj 1967 — 6. oktobar 1969. | |||||
| Prethodnik | Andrija Mugoša | |||||
| Naslednik | Vidoje Žarković | |||||
| Predsednik Predsedništva SR Crne Gore | ||||||
| Period | 6. maj 1974 — 7. maj 1982. | |||||
| Prethodnik | funkcija ustanovljena | |||||
| Naslednik | Veselin Đuranović | |||||
| Heroj | ||||||
| Narodni heroj od | 27. novembra 1953. | |||||
| Odlikovanja |
| |||||
Biografija
urediRođen je 5. decembra 1921. godine u Nikšiću, u učiteljskoj porodici.[1][2] Gimnaziju je učio i završio u Nikšiću. Vrlo rano je stupio na put revolucionarne borbe. Član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) postao je kao učenik šestog razreda gimnazije. Brzo se istakao i postao rukovodilac đačke literarne družine, koja je osim talenata i privrženika književnosti, okupljala naprednu omladinu što se vaspitavala i razvijala pod uticajem Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) i SKOJ-a.
Kada se upisao na Tehnički fakultet u Beogradu, Milatović je nastavio svoju aktivnost u revolucionarnom studentskom pokretu glavnog grada Jugoslavije. Aktivan na svim zadacima, 1940. godine postao je član Komunističke partije Jugoslavije. Bio je učesnik mnogih akcija koje su SKOJ i KPJ organizovali na Beogradskom univerzitetu. Bio je jedan od organizatora uspelog štrajka studenata na Tehničkom fakultetu 1940. godine.
Pored svih poslova koji su mu dodeljivani krajem 1940. godine, radio je na odgovornom zadatku u partijskoj tehnici Okružnog komiteta KPJ za Beograd.
Narodnooslobodilačka borba
urediPosle fašističke agresije na Jugoslaviju i kapitulacije režima Kraljevine Jugoslavije, Milatović se vratio u svoj rodni Nikšić, gde se uključio u pripreme za oružani ustanak u ovom kraju. Kada je, posle poziva KPJ, ustanak zahvatio Crnu Goru, Veljko Milatović je postao politički komesar čete u Nikšićkom partizanskom odredu.
Nikšićki odred je oslobodio znatnu teritoriju, gotovo celo područje, osim blokiranog Nikšića i uskog obalnog pojasa i gradova u Boki, na kome je izgrađena narodna vlast, organizacija žena i omladine. Milatović je već tada bio istaknuti omladinski rukovodilac.
Posle Treće neprijateljske ofanzive glavnina neprijateljskih jedinica morala je da se povuče iz Crne Gore. Po odluci KPJ, Milatović je ostavljen da ilegalno radi na privremeno okupiranoj teritoriji Nikšićkog okruga. Kao sekretar Okružnog komiteta SKOJ-a, proveo je dugi i teški period borbe protiv okupatora.
Kasnije je imenovan za organizacionog sekretara Pokrajinskog komiteta SKOJ-a za Crnu Goru i Boku. Bio je potpredsednik Ujedinjenog saveza antifašističke omladine Jugoslavije (USAOJ). Nakon formiranja Odeljenja za zaštitu naroda (OZN), Milatović je postavljen za prvog načelnika Ozne za Crnu Goru. Učestvovao je u hvatanju i likvidaciji Krsta Zrnova Popovića, 1947. godine.[1]
Posleratni period
urediPosle rata, Milatović je radio na istaknutim dužnostima u SR Crnoj Gori i SFR Jugoslaviji:
- pomoćnik ministra u Vladi NR Crne Gore,
- opunomoćeni ministar u Saveznom sekretarijatu za inostrane poslove SFR Jugoslavije,
- predsednik Skupštine SR Crne Gore od 5. maja 1967. do 6. oktobra 1969. godine,
- predsednik Predsedništva SR Crne Gore od 6. maja 1974. do 7. maja 1982. godine,
- član Saveta federacije.
U KPJ/SKJ je takođe vršio odgovorne funkcije:
- sekretar Sreskog komiteta u Nikšiću,
- sekretar Ideološke komisije Centralnog komiteta SK Crne Gore,
- sekretar Komisije za međunarodne veze Centralnog komiteta SKJ,
- član Centralnog komiteta i Predsedništva CK SK Crne Gore.
Pored dužnosti u KPJ/SKJ i predstavničkim telima, vršio je i istaknute društveno-političke funkcije:
- sekretar Centralnog odbora Saveza sindikata Jugoslavije (SSJ),
- predsednik Savezne konferencije Socijalističkog saveza radnog naroda Jugoslavije (SSRNJ),
- direktor i glavni urednik „Pobjede“.
Godine 1984, iznenada i bez javnog objašnjenja, dao je ostavku na sve funkcije i od tada je živeo u penziji.
Za vreme ratnih 1990-ih, nekoliko puta se javno protivio sejanju mržnje među zaraćenim narodima, ratnom razaranju i zločinima.[3]
Preminuo je 19. oktobra 2004. u Herceg Novom. Sahranjen je u selu Vinićima, kod Danilovgrada.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, neđu kojima su Orden junaka socijalističkog rada, Orden za hrabrost i dr. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.
Reference
uredi- ^ a b „Vizionar crnogorske suverenosti, Portalanalitika.me”. Pristupljeno 10. 4. 2023.
- ^ „NIKŠIĆANI KOJI SU OSTAVILI TRAGA — Veljko Milatović — Gradkulture.me”. Arhivirano iz originala 10. 04. 2023. g. Pristupljeno 10. 4. 2023.
- ^ „Umro visoki dužnosnik bivše SFRJ Veljko Milatović — Vijesti.net — Index.hr”. Pristupljeno 5. 4. 2013.
Literatura
uredi- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48700167
- Ko je ko u Jugoslaviji — jugoslovenski savremenici. Beograd: Hronometar. 1970. COBISS.SR 4897031
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48703239
